У лістападзе 2013 г. БДУ адзначыў 50-годдзе стварэння адзінага цэнтра, які аб’яднаў усе навуковыя калектывы і ўзяў на сябе каардынацыю навуковай дзейнасці спачатку ўніверсітэта, а затым і ўсяго комплексу БДУ.
Гісторыя развіцця самога падраздзялення ад навукова-даследчага сектара (НДС) да Галоўнага ўпраўлення навукі з’яўляецца яркім адлюстраваннем пастаянна нарастальных маштабаў навуковых даследаванняў у БДУ, разгалінавання навуковай інфраструктуры, рашэння новых задач, якія дыктуюцца часам. І, вядома, гісторыю рабілі людзі, нашы паважаныя навукоўцы, якія самаадданай працай стваралі яркія старонкі гэтай гісторыі. Безумоўна, у кожнага часу былі свае значныя дасягненні, якім можна было б прысвяціць не адзін выпуск газеты. Якімі ж падзеямі ў навуковай сферы знамянальны юбілейны год?
У студзені 2013 г. у БДУ адбыўсяе першы Беларуска-кітайскі семінар па прамысловым і навукова-тэхнічным супрацоўніцтве, на якім абмяркоўваліся перспектывы і магчымасці пашырэння адносін паміж дзвюма краінамі. Удзельнікамі дыскусіі сталі прадстаўнікі Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Пасольства Кітайскай Народнай Рэспублікі ў нашай краіне, МЗС РБ, Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Беларусі, НАН нашай краіны, розных беларускіх і кітайскіх прадпрыемстваў, кампаній і ВНУ.
У сакавіку супрацьпухлінны прэпарат «Цысплацел» заваяваў адмысловы прыз – гран-пры ў намінацыі «Паспяховае прасоўванне тавара на рынак» на конкурсе «Найлепшы інавацыйны праект і найлепшая навукова-тэхнічная распрацоўка года», які прайшоў у рамках Пецярбургскага тэхнічнага кірмашу. Гэты прэпарат быў распрацаваны НДІ ФХП і УП «Унітэхпрам» БДУ. Варта адзначыць, што ўсяго ў гэтым конкурсе ўдзельнічала 265 праектаў і распрацовак са 109 арганізацый Расіі і Беларусі, таму атрыманне адмысловага прыза з пяці ўручаных на дадзеным конкурсе стала вялікім дасягненнем. Сёлета ў скарбонцы БДУ 7 залатых, 8 сярэбраных медалёў і тры дыпломы конкурсу «Найлепшы інавацыйны праект і найлепшая навукова-тэхнічная распрацоўка года». Такім чынам, узнагароды атрымалі ўсе 19 прадстаўленых у Санкт-Пецярбургу распрацовак нашага ўніверсітэта.
У красавіку адбылася цырымонія ўручэння Scopus Award Belarus–2013 – прэстыжнай міжнароднай прэміі. Прэмія Scopus Award упершыню была ўручаная ў Кітаі ў 2004 г., цяпер яе атрымліваюць самыя публікаваныя і цытаваныя аўтары ў Лацінскай Амерыцы, Азіі, Еўропе і ў Расіі. У 2013 г. прэмія Scopus Award Belarus уручалася ў дзвюх катэгорыях: маладыя навукоўцы (да 35 гадоў) і дасведчаныя навукоўцы (пасля 35 гадоў) у сферы вышэйшай адукацыі. Прэмія была прысуджаная дзесяці беларускім навукоўцам, 6 з якіх – супрацоўнікі БДУ.
НДІ фізіка-хімічных праблем БДУ занесены на Рэспубліканскую дошку Гонару за выкананне асноўных паказчыкаў прагнозу сацыяльна-эканамічнага развіцця ў 2012 г. Адпаведны ўказ №281 «Аб унясенні на Рэспубліканскую дошку Гонару пераможцаў спаборніцтва 2012 г.» 27 чэрвеня падпісаў Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка.
Электронная бібліятэка БДУ ўвайшла ў першую сотню найлепшых універсітэцкіх бібліятэк свету! Па апошніх даных сусветнага вэбаметрычнага рэйтынгу Webometrics Ranking of World Universities яна паднялася на 31 пазіцыю і заняла 97 месца ў свеце. Гэта першы ў Беларусі паказчык такога ўзроўню. Фундаментальная бібліятэка БДУ адна з першых у Беларусі пачала здзяйсняць працу па рэгістрацыі ў сусветных базах даных паўнатэкставых навуковых публікацый, навучальных і метадычных матэрыялаў навукоўцаў і выкладчыкаў універсітэта, а таксама часопісаў, якія выдаюцца ў БДУ. Зараз дзякуючы сумеснай працы ўсіх структурных падраздзяленняў універсітэта ў зборы электроннай бібліятэкі БДУ каля 40 000 паўнатэкставых публікацый навукоўцаў і выкладчыкаў універсітэта.
Адной з самых яркіх падзей юбілейнага года стала прысуджэнне Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь у галіне навукі і тэхнікі за цыкл навуковых прац «Новыя неарганічныя злучэнні і матэрыялы на аснове мікра- і нанапамерных часціц: атрыманне, уласцівасці, ужыванне» акадэміку Івашкевічу Алегу Анатольевічу, прарэктару па навуковай рабоце БДУ, доктару хімічных навук, акадэміку Лесніковічу Анатолю Іванавічу, загадчыку кафедры агульнай хіміі і методыкі выкладання хіміі БДУ, доктару хімічных навук, прафесару, а таксама Арцем’еву Міхаілу Валянцінавічу, загадчыку лабараторыі нанахіміі НДІ ФХП, доктару хімічных навук. Мы яшчэ раз шчыра іх віншуем.
У БДУ з 11 па 15 лістапада прайшла канферэнцыя ААН «Выкарыстанне касмічных тэхналогій для сацыяльна-эканамічнага развіцця краін». Яе арганізатарам выступіла Упраўленне ААН па пытаннях касмічнай прасторы (OOSA) пры падтрымцы фонду «За бяспечны свет» (SWF). Старшынёй праграмнага камітэта стаў рэктар БДУ акадэмік Сяргей Уладзіміравіч Абламейка.
Такім быў юбілейны год для навуковай грамадскасці Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Вядома, гэта далёка не ўсе значныя падзеі, якія прайшлі ў БДУ. Усцешна ўсведамляць, што ўзровень навуковых дасягненняў нашых навукоўцаў і мерапрыемстваў мае дзяржаўнае і міжнароднае прызнанне. Віншую ўсіх супрацоўнікаў БДУ з нашым агульным святам і жадаю новых творчых поспехаў.
Начальнік ГУН
доктар фіз-мат. навук
Таццяна Дзік