Трохвымерны друк, які не так даўно з’явіўся ў Беларусі, пачынае патроху ўваходзіць у наш побыт.
У прагрэсіўных краінах гэтая распрацоўка ўжо лічыцца звыклай. З нядаўняга часу і студэнты Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта маюць магчымасць не проста паглядзець на «цуд прагрэсу», але і раздрукаваць на 3D-прынтары ўласна спраектаваны аб’ект. Для гэтага неабходна падрыхтаваць трохвымерную камп’ютарную мадэль, а далей праз звычайны камп’ютар мадэль загружаецца ў 3D-прынтар, і той пачынае паслойна ўзнаўляць фігуру. Час вырабу такой мадэлі можа займаць ад дзясяткаў хвілін да некалькіх сутак у залежнасці ад аб’ёму і складанасці вырабу.
Убачыць увачавідкі гэта вынаходства можна не ў якой-небудзь сакрэтнай лабараторыі. Дастаткова наведаць Фундаментальную бібліятэку БДУ. Тут адкрыўся цэнтр навуковай творчасці студэнцкай моладзі «Фаблаб». Рух «Фаблаб» мае даўнюю гісторыю. Fabrication Labоratory (вытворчая лабараторыя) – невялікая майстэрня, якая дазваляе рэалізоўваць ідэі –пераводзіць іх з віртуальнага свету ў свет рэальны. Звычайна «Фаблаб» ствараецца як вытворчая лабараторыя на базе ўніверсітэта (горада), але пры бібліятэках гэта навінка. На дадзены момант яна першая і пакуль адзіная ў Беларусі адкрытая лабараторыя для студэнтаў з сучасным абсталяваннем. Ініцыятарам стаў дырэктар Фундаментальнай бібліятэкі БДУ Пётр Лапо. У аддзеле па навуцы, культуры і інфармацыі пры пасольстве ЗША быў абвешчаны конкурс грантаў. Пётр Міхайлавіч падаў заяўку, мэтай якой было набыццё прынтара і заснаванне першага «Фаблаба» на базе бібліятэкі нашага ўніверсітэта.
Ва ўрачыстай цырымоніі адкрыцця творчай лабараторыі прынялі ўдзел першы прарэктар БДУ Міхаіл Жураўкоў, дырэктар Фундаментальнай бібліятэкі Пётр Лапо, аташэ па культуры пасольства ЗША ў Беларусі Робін Саламон і дырэктар навукова-тэхнічнай бібліятэкі імя Дэламара Універсітэта штата Невада (ЗША) Патрык Колграу.
У творчым цэнтры «Фаблаб» БДУ маладыя даследчыкі атрымліваюць бясплатны доступ да спецыялізаванай тэхнікі і праграмнага забеспячэння для стварэння лічбавай мадэлі любога вырабу. Зараз «Фаблаб» абсталяваная 3D-прынтарам CubeX Trio.
Прынтар мае вялікую каме-
ру для пабудовы аб’ектаў (275х265х240мм), што дазваляе ствараць аб’екты памерам з баскетбольны мяч у трох колерах адначасова. Расходным матэрыялам з’яўляецца пластык двух відаў: традыцыйны ABS і экалагічны HBAK. Акрамя таго, «Фаблаб» БДУ дае доступ да праграмнага забеспячэння Cubify Invent, дзякуючы якому можна загружаць з каталогаў гатовыя мадэлі і будаваць свае ўласныя ў фармаце Cubex.
Цэнтр навуковай творчасці прадугледжвае не толькі практычную працу яго ўдзельнікаў. Тут студэнтаў забяспечаць метадычнай літаратурай для засваення сучаснага інструменту лічбавай вытворчасці, дадуць ім прафесійную кансультацыю.
– З дапамогай гэтага прынтара студэнты і супрацоўнікі БДУ змогуць ствараць дэталі тэхнічных прыстасаванняў, а таксама візуалізаваць формулы хімічных формул, – тлумачыць Пётр Лапо. – І калі першы час 3D-прынтар будуць прыходзіць і разглядаць як дзівоцтва, то ў далейшым, як паказвае досвед, будуць з поўнай загрузкай, практычна круглыя суткі, выкарыстоўваць у сваёй вучэбнай і навуковай дзейнасці, бізнес-праектах.
Аліна ЮДЗІНА
Пабачыць фотарэпартаж з адкрыцця цэнтра навуковай творчасці студэнцкай моладзі «ФабЛаб» можна тут