З даклада рэктара БДУ акадэміка Сяргея Абламейкі на пашыраным пасяджэнні Савета Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта 29 верасня 2014 г.
У 2013/2014 навуч. г. калектыў комплексу БДУ ў рамках выканання Праграмы перспектыўнага развіцця БДУ на 2011/2015 гг. і Плана мерапрыемстваў па рэалізацыі Дзяржаўнай праграмы развіцця вышэйшай адукацыі на 2011–2015 гады, рашэння Савета БДУ ад 30.09.2013 г. накіроўваў свае намаганні на павышэнне якасці падрыхтоўкі спецыялістаў, удасканаленне навукова-даследчай, ідэалагічнай і выхаваўчай працы, павелічэнне аб’ёмаў экспарту навукова-тэхнічнай прадукцыі і адукацыйных паслуг, умацаванне пазіцый у сусветнай адукацыйнай прасторы, развіццё матэрыяльна-тэхнічнай базы.
Найважнейшыя падзеі
• 24 мая 2014 г. Прэзідэнту Таджыкістана Эмамалі Рахмону прысвоена званне «Ганаровы прафесар БДУ»
• Дыплом «Ганаровы прафесар БДУ» ўручаны 11 верасня 2013 г. главе Дзяржаўнай канцылярыі па распаўсюджванні кітайскай мовы Штаб-кватэры інстытутаў Канфуцыя Сюй Лін
• Рэктар БДУ акадэмік
Сяргей Абламейка ўдастоены звання ганаровага прафесара трох ВНУ: МДУ імя М. В. Ламаносава, Універсітэта Бінь Зыонг (В’етнам), Далянскага політэхнічнага інстытута (Кітай)
• 10 ліпеня 2014 г. падпісана пагадненне аб супрацоўніцтве паміж Палатай прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь і БДУ
• 10 ліпеня 2014 г. Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі Мітрапаліт Мінскі і Слуцкі Павел наведаў БДУ
У 2013/2014 навуч. г. ва ўніверсітэце праведзены шэраг важных мерапрыемстваў:
• Упершыню ў адукацыйны працэс уведзеныя дысцыпліны па выбары студэнта ў адпаведнасці з зацверджаным у БДУ Палажэннем
• Пераход з 2013/2014 навуч. г. на дыферэнцыяваныя тэрміны навучання на першай ступені вышэйшай адукацыі
• Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь у ліпені 2013 г. зацвердзіла новыя Тыпавыя штаты і нарматывы колькасці асобных катэгорый супрацоўнікаў УВА (без змены нарматываў колькасці ППС і загадчыкаў кафедраў)
• БДУ паспяхова прайшоў пацвярджэнне акрэдытацыі на тып УВА і акрэдытацыю па трох новых спецыяльнасцях І ступені, 11 спецыяльнасцях ІІ ступені, адной спецыяльнасці перападрыхтоўкі
У справаздачным годзе прыняты шэраг важных лакальных нарматыўна-прававых актаў:
– Палажэнне аб Савеце БДУ;
– Палажэнне «Аб статусе запрошанага прафесара БДУ»;
– Парадак стварэння і выкарыстання службовых твораў, створаных у БДУ;
– Палажэнне аб электронным дакументазвароце БДУ;
– Палажэнне аб унутрыгаспадарчым кантролі ў БДУ і інш.
Дасягненні супрацоўнікаў і студэнтаў
За добрасумленную працу і высокія паказчыкі ў працы ў справаздачным годзе ўзнагароджаныя 452 супрацоўнікі. 2 супрацоўнікі ўзнагароджаныя дзяржаўнымі ўзнагародамі, 3 – сталі лаўрэатамі Дзяржаўнай прэміі Беларусі. Ганаровыя граматы Савета Міністраў атрымалі 2 чал., Міністэрства адукацыі – 35 чал., іншых міністэрстваў і ведамстваў – 14 чал. Узнагародамі БДУ заахвочана 396 супрацоўнікаў.
Высокія вынікі прадэманстравалі і навучэнцы БДУ. Так, навучэнцы Ліцэя БДУ на міжнародных алімпіядах заваявалі 5 сярэбраных і 2 бронзавыя медалі, на рэспубліканскіх – атрымалі 83 дыпломы пераможцаў. Зборныя каманды БДУ заваявалі два залатыя і два бронзавыя медалі на XXI Міжнароднай студэнцкай алімпіядзе па матэматыцы, а таксама сталі абсалютнымі пераможцамі X Міжнароднай алімпіяды па тэарэтычнай механіцы. Студэнты біялагічнага факультэта занялі трэцяе каманднае месца на Міжнароднай біялагічнай універсіядзе, эканамічнага – заваявалі залаты і два сярэбраныя медалі на другім Міжнародным чэмпіянаце студэнтаў па карпаратыўных фінансах, хімічнага – два залатыя і адзін сярэбраны медалі на міжнародным студэнцкім форуме ChemCamp–2014, філасофіі і сацыяльных навук – тры першыя месцы і адно другое на Усерасійскім чэмпіянаце па псіхалогіі, ІБМТ – другое месца на міжнародных спаборніцтвах па лагістыцы.
Сістэма менеджменту якасці
У 2013 г. мэты ў галіне якасці ўніверсітэтам выкананыя на 97,7 %. Цалкам былі выкананыя 36 пастаўленых мэт з 49 запланаваных. Выніковасць усіх працэсаў СМЯ БДУ складае 95,8 %, што адпавядае адзнацы «выдатна». У 2013 г. было праведзена 48 унутраных аўдытаў. Выяўлена 57 неадпаведнасцяў, з іх 7 істотных, 50 неістотных (з іх 1 – сфера для паляпшэння). Ухілена 6 істотных неадпаведнасцяў, 48 неістотных.
Аналіз задаволенасці спажыўцоў:
– задаволенасць студэнтаў 2 і 4 курса павялічылася ў параўнанні з папярэднім годам з 59 % і 55,6 % да 60,7 %;
– задаволенасць маладых спецыялістаў вырасла з 94,7 % да 94,9 %;
– задаволенасць працадаўцаў троху знізілася – з 97,8 % да 97,3 %;
– сярэдняя задаволенасць спажыўцоў БДУ павялічылася з 93,3 % да 94,3 %.
Выніковасць функцыянавання сістэмы менеджменту якасці БДУ склала 93,6 %. Аналіз выявіў шэраг праблем:
– задаволенасць якаснымі бакамі адукацыйнага працэсу склала менш за 50 % сярод студэнтаў 2 і 4 курсаў на гуманітарным і эканамічным факультэтах;
– адсотак штогадовага павышэння кваліфікацыі супрацоўнікамі ніжэйшы за ўсталяваныя нарматывы;
– маюцца недахопы ў распрацоўцы навучальна-планавальнай і навучальна-праграмнай дакументацыі, арганізацыі бягучай атэстацыі студэнтаў.
Аптымізацыя структуры БДУ
Ствараліся новыя кафедры, навучальныя цэнтры і лабараторыі на эканамічным, філалагічным і хімічным факультэтах.
У арганізацыях і на прадпрыемствах Рэспублікі Беларусь створаныя 74 філіялы кафедраў, у тым ліку 16 – у 2013/2014 навуч. г.
Разам з тым філіялы маюцца толькі на 51 кафедры, што складае 30 % ад агульнага ліку кафедраў, якія выпускаюць.
Кадравае забеспячэнне
У комплексе БДУ на канец чэрвеня 2014 г. працавалі 7474 чал. (у 2013 г. – 7746). Са знешнімі сумяшчальнікамі ў комплексе працавалі 403 дактары навук (у 2013 г. – 422), 1854 кандыдаты навук (у 2013 г. – 1877). На 30.06.2014 г. працавалі 2624 выкладчыкі (9 % – дактары навук, 43 % – кандыдаты навук), на ўмовах сумяшчальніцтва – 800 выкладчыкаў (11 % – дактары навук, 40 % – кандыдаты навук). Колькасць знешніх сумяшчальнікаў у параўнанні з папярэднім годам вырасла на 5 %. Разам з тым колькасць знешніх сумяшчальнікаў, якія маюць вучоныя ступені, знізілася на 17 %.
Самая высокая ўдзельная вага сярод асноўных супрацоўнікаў ППС дактароў навук на механіка-матэматычным факультэце – 19 %, кандыдатаў навук – на гістарычным факультэце – 69 %. Найбольш нізкая ўдзельная вага выкладчыкаў з вучонымі ступенямі на гуманітарным факультэце (2 % дактароў навук і 24 % кандыдатаў навук) і на факультэце міжнародных адносін (4 % дактароў навук і 26 % кандыдатаў навук). Сярэдні ўзрост штатных выкладчыкаў БДУ без уліку юрыдычных асоб захаваўся на ўзроўні папярэдняга года – 48 гадоў, адносная колькасць выкладчыкаў пенсійнага ўзросту троху знізілася, але застаецца высокай – 32 %; сярэдні ўзрост загадчыкаў кафедраў – 58 гадоў, дактароў навук – 65 гадоў, кандыдатаў навук – 51 год.
Адукацыйны працэс
Падрыхтоўка спецыялістаў з вышэйшай адукацыяй на першай ступені ў 2013/2014 навуч. г. вялася па 74 спецыяльнасцях (11 з іх – новыя) і 76 кірунках спецыяльнасцяў (3 – новыя); на другой ступені вышэйшай адукацыі – па 75 спецыяльнасцях, у тым ліку па 29 з паглыбленай падрыхтоўкай спецыялістаў (10 – новыя). У 2014 г. на першай ступені адкрытая падрыхтоўка па двух новых кірунках у рамках спецыяльнасці «матэматыка і інфармацыйныя тэхналогіі: «вэб-праграмаванне і інтэрнэт-тэхналогіі», «матэматычнае і праграмнае забеспячэнне мабільных прылад». На другой ступені ў бягучым годзе адкрытая падрыхтоўка па 5 спецыяльнасцях.
На канец 2013/2014 навуч.г. у комплексе БДУ навучалася 50 026 чал., з іх у Ліцэі БДУ – 496 чал., у Юрыдычным каледжы БДУ – 728 чал., па праграмах паслядыпломнай адукацыі – 919 чал., дадатковай адукацыі дарослых – 19 864 чал. У верасні 2014 г. да заняткаў у комплексе БДУ на першай і другой ступенях вышэйшай адукацыі з улікам замежнікаў прыступіла 28 279 студэнтаў, летась – 30 421. Ад агульнага ліку студэнтаў 58,4 % навучаюцца на платнай аснове, летась – 61,1 %. Без уліку юрыдычных асоб навучаецца ўсяго 23 594 студэнтаў, з іх на платнай аснове – 51,2 %.
Вынікі прыёмнай кампаніі
На ўсе формы атрымання вышэйшай адукацыі ў 2014 г. залічана 5085 абітурыентаў, у тым ліку:
дзённая бюджэтная форма – 2054 пры плане прыёму 2081 (у 2013 г. – 2075 пры плане прыёму 2075).
дзённая платная форма – 1828 (у 2013 г. – 2124);
завочная бюджэтная форма – 286 (у 2013 г. – 337);
завочная платная форма – 654 (у 2013 г. – 911);
для атрымання другой вышэйшай адукацыі – 263 (у 2013 г. – 289).
План прыёму не выкананы па трох спецыяльнасцях: «фізіка (кіраўнічая дзейнасць)», «фізіка (навукова-вытворчая дзейнасць)», «беларуская філалогія (па кірунках)».
Сярод залічаных на дзённую бюджэтную форму навучання 127 пераможцаў міжнародных і рэспубліканскіх алімпіяд (у 2013 г. – 123), 2 лаўрэаты спецыяльных фондаў Прэзідэнта Беларусі (у 2013 г. – 3).
804 абітурыенты набралі 300 балаў і больш, што складае 54 % ад залічаных на дзённую бюджэтную форму па конкурсе па трох сертыфікатах (у 2013 г. – 59 % такіх абітурыентаў). 484 абітурыенты скончылі школу з медалём альбо ССНУ з дыпломам з адзнакай, што складае 24 % ад агульнага іх ліку (у 2013 г. адпаведна 481 і 23 %). На педагагічныя кірункі залічана 95 абітурыентаў, сярод іх без іспытаў – 23. Паменшылася сярод залічаных колькасць выпускнікоў сельскіх устаноў адукацыі – 146, што складае 7 % ад агульнага ліку (у 2013 г. адпаведна 183 і 9 %). Залічана рэкордна нізкая колькасць мінчукоў – 737, што складае 36 % (у 2013 г. адпаведна 772 і 37 %). Істотна павялічылася колькасць залічаных з Брэсцкай, Гродзенскай і Магілёўскай абласцей. Самыя высокія прахадныя балы на прыродазнаўчанавуковых спецыяльнасцях: «актуарная матэматыка» – 370 (у 2013 г. – 366); «геалогія і выведка радовішчаў карысных выкапняў» – 351 (у 2013 г. – 329); «прыкладная інфарматыка (кірунак – праграмнае забеспячэнне камп’ютарных сістэм)» – 350 (у 2013 г. – 355). Самыя высокія прахадныя балы на сацыяльна-гуманітарных і эканамічных спецыяльнасцях: «сусветная эканоміка» – 371 (у 2013 г. – 372); «бізнес-адміністраванне» – 371 (у 2013 г. – 363); «міжнароднае права» – 369 (у 2013 г. – 388).
У цэлым павялічылася колькасць асоб, залічаных на навучанне па 10 спецыяльнасцях са скарочаным тэрмінам навучання па праграмах, інтэграваных з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй. Сёлета залічана 176 выпускнікоў ССНУ (у 2013 – 98), што склала 27 % ад агульнага ліку залічаных на завочную платную форму (654 чалавекі).
У 2014 г. у магістратуру залічана 876 чалавек, у тым ліку 380 на дзённую і 48 на завочную бюджэтную форму атрымання адукацыі (у 2013 г. – 610, 284 і 45 адпаведна). Працягвае скарачацца прыём на дзённую платную форму навучання, што звязана са зменамі ў парадку пакрыцця сродкаў, выдаткаваных на падрыхтоўку спецыялістаў. Адначасова вырасла колькасць ахвотных навучацца на завочнай або вячэрняй формах атрымання адукацыі.
Аспірантура і дактарантура
У БДУ вядзецца падрыхтоўка навуковых супрацоўнікаў вышэйшай кваліфікацыі (далей НСВК) праз аспірантуру па 124 спецыяльнасцях, праз дактарантуру – па 116. У справаздачным годзе адкрытая падрыхтоўка НСВК праз аспірантуру на англійскай мове па 33 спецыяльнасцях.
У 2014 г. адкрытая падрыхтоўка НСВК у аспірантуры па новай спецыяльнасці «сістэмны аналіз, кіраванне і апрацоўка інфармацыі» па фізіка-матэматычных навуках, плануецца адкрыццё 3 новых спецыяльнасцяў: «нанатэхналогіі і нанаматэрыялы (па галінах)», «гідралогія сушы, водныя рэсурсы, гідрахімія», «метэаралогія, кліматалогія, аграметэаралогія».
На 01.08.2014 г. у комплексе БДУ навучаліся 32 дактаранты і суіскальнікі ступені доктара навук, 816 аспірантаў/суіскальнікаў з ліку грамадзян Беларусі, з іх на платнай аснове беларускіх грамадзян – 75 (у папярэднім годзе – 80), замежных грамадзян – 79 (у папярэднім годзе – 76). За 2013 г. супрацоўнікамі і аспірантамі абаронена 6 доктарскіх і 53 кандыдацкія дысертацыі. У першым паўгоддзі 2014 г. адбыліся абароны 20 кандыдацкіх і 5 доктарскіх дысертацый, у тэрмін абараніліся 4 аспіранты.
Паспяховасць студэнтаў
Абсалютная паспяховасць на дзённай форме навучання ў зімовую сесію склала 76,8 % (летась – 80,3 %), у летнюю – 78,5 % (летась – 77,2 %). Ніжэйшая за сярэднюю па БДУ (78,5 %) паспяховасць па выніках летняй сесіі на шасці факультэтах: эканамічным (65,6 %), гуманітарным (70,2 %), ФРФКТ (70,5 %), біялагічным (71,3 %), ФФСН (74,1 %), юрыдычным (74,3 %). Самая высокая паспяховасць на хімічным факультэце – 86,9 %.
Усяго здавалі дзяржэкзамены 5303 выпускнікі, з іх атрымалі нездавальняльныя адзнакі 15 чалавек, што складае 0,28 % ад усіх, хто здаваў. З 5272 дапушчаных да абароны выпускнікоў паспяхова абаранілі дыпломныя працы 5266, што складае 99,9 % ад усіх, хто абараняў. 16 выпускнікоў не былі дапушчаныя альбо не з’явіліся на абарону. 280 дыпломных прац рэкамендаваныя да ўкаранення, 307 – да апублікавання, што склала 11,1 % (у 2013 г. – 18,5 %). Сярод магістарскіх дысертацый да ўкаранення рэкамендавана 72, да апублікавання – 39, што склала 17,2 % ад агульнага ліку прац.
Арганізацыя практыкі
На сёння складзена 93 дамовы з базавымі арганізацыямі на праходжанне студэнтамі вытворчай практыкі. За 2013/2014 навуч. г. было складзена 22 новыя дамовы.
68 % студэнтаў дзённай формы навучання прыродазнаўчанавуковых факультэтаў і 89 % – гуманітарных факультэтаў ад агульнага ліку практыкантаў прайшлі вытворчую практыку на прадпрыемствах і ў арганізацыях, 23 % і 11 % адпаведна ў падраздзяленнях БДУ. 9 % студэнтаў прыродазнаўчанавуковых факультэтаў прайшлі яе ў НАН Беларусі, гуманітарныя факультэты не выкарысталі ўстановы НАН Беларусі ў якасці баз вытворчай практыкі. Пераддыпломную практыку ў НАН Беларусі прайшло 12 % студэнтаў прыродазнаўчанавуковых факультэтаў, 5 % – гуманітарных.
Перападрыхтоўка і павышэнне кваліфікацыі
Па 49 праграмах перападрыхтоўкі прайшлі навучанне 2695 чалавек, што менш, чым летась. Паменшылася колькасць слухачоў у Інстытуце бесперапыннай адукацыі, Інстытуце бізнесу і менеджменту тэхналогій БДУ. Павышэнне кваліфікацыі прайшлі 14964 чалавекі (летась – 15464) па 220 адукацыйных праграмах. Вынікам супрацоўніцтва ФПКП Інстытута журналістыкі, філалагічнага факультэта і факультэта міжнародных адносін стала адкрыццё новай спецыяльнасці перападрыхтоўкі «Руская мова як замежная».
Павялічылася колькасць навучальных курсаў (лекторыяў, тэматычных семінараў і інш.) да 391 (у 2013 г. – 225), адпаведна вырас і лік слухачоў (2014 г. – 8075, 2013 г. – 7065).
Навучанне на англійскай мове
На 1 верасня навучальныя планы магістратуры на англійскай мове падрыхтаваныя на філалагічным факультэце (4 спецыяльнасці), біялагічным – (1 спецыяльнасць), ФМА (1 спецыяльнасць), ФФСН (1 спецыяльнасць). Аднак набор і падрыхтоўка магістрантаў на англійскай мове пакуль здзяйсняецца толькі на факультэце міжнародных адносін. На геаграфічным факультэце на англійскай мове вяліся заняткі для двух магістрантаў (1 – Германія, 1 – Фінляндыя). Па адной дысцыпліне на англійскай мове выкладалася на філалагічным і гістарычным факультэтах.
Падрыхтаваны навучальны план для 1 ступені атрымання вышэйшай адукацыі на англійскай мове па спецыяльнасці «бізнес-адміністраванне». З 1 верасня 2014 г. пачалося навучанне першай групы.
Навукова-даследчая праца студэнтаў
Рознымі формамі НДРС у пазанавучальны час было ахоплена каля 9 тысяч студэнтаў, што складае 41 % ад агульнага ліку студэнтаў дзённай формы навучання. Удзельнічалі ў выкананні планавых дзяржбюджэтных і гасдамоўных НДВКП 1 067 студэнтаў, у тым ліку 553 працавалі на ўмовах аплаты. У СНДЛ і іншых творчых аб’яднаннях працавалі 2 245 студэнтаў. Удзельнічалі ў працах па заданнях дзяржаўных праграм 473 студэнты.
У 2013 годзе ў конкурсе грантаў універсітэта для выканання навуковай працы студэнтамі і аспірантамі ўдзельнічаў 31 праект. У якасці матэрыяльнага заахвочвання ўдзельнікам 26 праектаў было выплачана 167,7 млн руб. У 2014 годзе фінансаванне 30 праектаў склала 180,3 млн руб. (38 аспірантаў, 8 магістрантаў, 53 студэнты).
У конкурсе Міністэрства адукацыі Беларусі на суісканне грантаў дактарантамі, аспірантамі, студэнтамі за 2013 год ад БДУ ўдзельнічала 27 праектаў. Фінансаванне атрымаў 21 праект. На конкурс 2014 года прадстаўлены 21 праект. Прафінансавана 19 праектаў на суму 597,0 млн руб.
У ХХ Рэспубліканскім конкурсе навуковых прац студэнтаў ад БДУ заяўлена 253 працы. Званне лаўрэата атрымалі 5 прац, 1 катэгорыю – 68 прац, 2 катэгорыю – 61, 3 – 66.
Па выніках конкурсу на найлепшую СНДЛ у 2014 годзе было прэміявана 14 навуковых кіраўнікоў і 49 удзельнікаў СНДЛ на агульную суму 65,78 млн руб. Чацвёрты год праводзіўся конкурс на найлепшага кіраўніка і арганізатара НДРС БДУ. У 2013 годзе заахвочана 30 супрацоўнікаў універсітэта на агульную суму 94,25 млн руб. На фінансаванне камандзіровак студэнтаў на навуковыя канферэнцыі ў бягучым годзе вылучана 11,3 млн руб. з уласных сродкаў.
Навуковая дзейнасць
БДУ з’яўляецца галаўной арганізацыяй – выканаўцам 8 з 12 Дзяржаўных праграм навуковых даследаванняў на 2011–2015 гады.
Аб’ём фінансавання НДВКП склаў у справаздачным годзе 192775,6 млн рублёў, з улікам міжнародных грантаў і навуковай дзейнасці ўнітарных прадпрыемстваў 218090,7 млн рублёў, у тым ліку са сродкаў рэспубліканскага бюджэту (Міністэрства адукацыі Беларусі) – 86857,6 млн рублёў (39,8 % ад агульнага аб’ёму фінансавання), бюджэтныя дамовы – 65603,9 млн рублёў (30,1 %), са сродкаў заказчыкаў па гасдамоўных НДВКП, якія выконвае БДУ і навукова-даследчыя падраздзяленні комплексу БДУ з правам юрыдычнай асобы (пазабюджэтныя сродкі), – 17680,5 млн рублёў (8,1 %); складзена міжнародных кантрактаў – 14026,7 млн рублёў (6,4 %), акрамя таго, атрымана міжнародных грантаў на суму 19975,1 млн рублёў (9,2 %), вытворчая дзейнасць навуковых падраздзяленняў – 8606,5 млн рублёў (4,0 %), навуковая дзейнасць унітарных прадпрыемстваў 5340,0 млн рублёў (2,4 %).
За 2013 г. апублікаваныя 1359 найменняў выданняў (202 навуковыя манаграфіі, 627 навучальных выданняў, 102 зборнікі навуковых прац, 132 зборнікі тэзісаў дакладаў навуковых канферэнцый, 244 – іншых навуковых выданняў), 6465 артыкулаў, 4105 тэзісаў дакладаў на канферэнцыях. На падставе зацверджанага Палажэння аб прэміяванні супрацоўнікаў структурных падраздзяленняў БДУ за публікацыі ў вядучых міжнародных часопісах па выніках 2013 г. было заахвочана 37 супрацоўнікаў. Агульная сума прэмій склала 87,605 млн руб.
У справаздачным годзе на базе ўніверсітэта праведзена 168 навуковых і навукова-практычных мерапрыемстваў рознага ўзроўню, з іх міжнародных – 83, рэспубліканскіх – 39, універсітэцкіх – 46. Упершыню ў Беларусі на базе БДУ прайшла канферэнцыя ААН «Выкарыстанне касмічных тэхналогій для сацыяльна-эканамічнага развіцця краін».
Міжнароднае супрацоўніцтва
У 2013 г. міжнароднае навукова-тэхнічнае супрацоўніцтва здзяйснялася па 295 дамовах і пагадненнях з замежнымі партнёрамі з 42 краін: Расія (76 дамоў), Германія (36 дамоў), Польшча (31 дамова), Украіна (29 дамоў) і г. д. У 2013 г. установы, падраздзяленні і прадпрыемствы комплексу БДУ значна актывізавалі працу па прасоўванні навукова-тэхнічнай прадукцыі на знешнія рынкі. У выніку выканання 73 кантрактаў і дамоў з арганізацыямі 13 краін блізкага і далёкага замежжа было выгандлявана валютных сродкаў на суму эквівалентную 1998,58 тыс. дол. ЗША.
35 новых распрацовак супрацоўнікаў БДУ былі прадстаўленыя на рэспубліканскіх і замежных выставах. На міжнародных выставах у Расійскай Федэрацыі і Беларусі навукаёмістая прадукцыя БДУ ў 2013 г. узнагароджаная спецыяльным прызам, 15 медалямі і 8 спецыяльнымі дыпломамі.
Падрыхтоўка замежных грамадзян
У 2013/2014 навуч. г. навучалася, уключаючы даўніверсітэцкую падрыхтоўку, 2620 замежных грамадзян (у 2012/2013 навуч. г. – 2324). З іх 2245 – студэнты, 289 – магістранты, 86 – аспіранты. Аб’ём экспарту адукацыйных паслуг за 2013 г. склаў 7,155 млн дол. ЗША, (у 2012 г. – 6,003 млн дол. ЗША). У агульным аб’ёме экспарту адукацыйных паслуг 31 % прыходзіцца на Кітай, 30,6 % – на Туркменістан, 15,7 % – на Расію. Аднак у 2013/2014 навуч. г. назіраўся рост адсеву ў параўнанні з 2012/2013 навуч. г. замежных навучэнцаў у 2,5 раза (адлічана адпаведна 268 і 108 чал.).
Міжнародныя рэйтынгі
У штогадовым рэйтынгу брытанскага агенцтва QS (The QS World University Rankings) БДУ ў 2014 г. увайшоў у 500 найлепшых універсітэтаў свету. Агенцтва QS упершыню падало БДУ права выкарыстання эмблемы рэйтынгу для пазначэння сваёй высокай міжнароднай рэпутацыі на сайце ўніверсітэта і ў друкаваных матэрыялах. У апошнім міжнародным рэйтынгу Webometrics (Іспанія) БДУ знаходзіцца на 673 пазіцыі і захоўвае пятую пазіцыю сярод ВНУ краін СНД. У рэйтынгу ўніверсітэтаў краін-удзельніц СНД, Грузіі, Латвіі, Літвы і Эстоніі, праведзеным агенцтвам «Інтэрфакс» у 2013 г., БДУ заняў 2-ю пазіцыю пасля МДУ імя М. В. Ламаносава. Іншае расійскае рэйтынгавае агенцтва «Эксперт РА» ў 2014 г. прысвоіла нашаму ўніверсітэту рэйтынгавы клас В (вельмі высокі ўзровень падрыхтоўкі выпускнікоў), клас А толькі ў МДУ імя М. В. Ламаносава.
Па апошніх дадзеных сусветнага вэбаметрычнага рэйтынгу Электронная бібліятэка БДУ займае 114 месца ў свеце.
Ідэалагічная і выхаваўчая праца
У БДУ быў рэалізаваны комплекс мерапрыемстваў па святкаванні 70-й гадавіны вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне.
У красавіку 2014 года быў зацверджаны План БДУ па прасоўванні ў сацыяльных сетках праекта, накіраванага на барацьбу з наркотыкамі ва ўстановах адукацыі краіны.
Інтэрнат № 7 БДУ стаў пераможцам конкурсу Адміністрацыі Ленінскага раёна г. Мінска «Найлепшы інтэрнат па інфармацыйна-ідэалагічнай і выхаваўчай працы ў 2013 г.».
Пярвічная прафсаюзная арганізацыя студэнтаў стала пераможцам другога этапу «Рэспубліканскага агляду-конкурсу на найлепшую пастаноўку спартыўна-масавай і фізкультурна-аздараўленчай працы сярод арганізацыйных структур і членскіх арганізацый ФПБ у 2013–2015 гадах».
У 2013/2014 навуч. г. у конкурсе «Найлепшы моладзевы праект» прынялі ўдзел 27 каманд, з іх 18 выйгралі грант на фінансавую падтрымку сваіх праектаў у аб’ёме 43 млн рублёў.
У адпаведнасці з праграмай БДУ «Працоўнае лета» на 2012–2015 гг. былі сфарміраваныя 35 студэнцкіх працоўных атрадаў, у якіх працавалі 912 чалавек, у індывідуальным парадку ўладкавана 612 студэнтаў.
З мэтай прафілактыкі правапарушэнняў і прававога выхавання за справаздачны перыяд былі арганізаваныя круглыя сталы і сустрэчы студэнтаў і супрацоўнікаў БДУ з супрацоўнікамі праваахоўных органаў. Тым не менш у 2013/2014 навуч. г. 16 студэнтаў БДУ здзейснілі правапарушэнні, за якія прадугледжаная адміністрацыйная або крымінальная адказнасць.
Матэрыяльная падтрымка
На 01.05.2014 г. на ўліку ў аддзеле сацыяльнай працы УВРМ знаходзіліся 153 студэнты з ліку дзяцей-сірот і дзяцей, пакінутых без апекі бацькоў.
У 2013/2014 навуч. г. матэрыяльную дапамогу з агульнаўніверсітэцкага фонду атрымалі 545 студэнтаў на суму 375 180 000 рублёў, са сродкаў перавышэння прыбыткаў над выдаткамі – 198 чалавек на суму 138 200 000 рублёў. У кастрычніку 2013 года матэрыяльную дапамогу атрымалі 16 супрацоўніц і 1 студэнтка ўніверсітэта, якія з’яўляюцца шматдзетнымі маці, у памеры 1 млн рублёў кожнай.
Пярвічнай прафсаюзнай арганізацыяй студэнтаў БДУ аказаная матэрыяльная дапамога навучэнцам на суму 37 428 000 рублёў.
Прафсаюзнай арганізацыяй супрацоўнікаў БДУ за кошт прафсаюзнага бюджэту аказаная матэрыяльная дапамога супрацоўнікам універсітэта на суму 626 000 000 руб.,на падрыхтоўку дзяцей да школы і шматдзетным сем’ям –77 200 000 рублёў.
Аздараўленне і спорт
У 2013/2014 навуч. г. на базе студэнцкага санаторыя-прафілакторыя БДУ прайшлі аздараўленне і санаторна-курортнае лячэнне 1 134 студэнты, на санаторна-курортнае лячэнне вылучана 65 пуцёвак для супрацоўнікаў БДУ, 2 пуцёўкі для студэнтаў БДУ; у САК БДУ «Брыганціна» ўлетку 2014 года прайшлі аздараўленне 942 дзіцяці (з іх 213 дзяцей супрацоўнікаў комплексу БДУ), 470 супрацоўнікаў і членаў іх сем’яў.
У БДУ ў 2013/2014 навуч. г. функцыянавалі 24 групы «Здароўе» (850 чалавек), у 108 групах спартыўнага ўдасканалення займаліся каля 1500 студэнтаў, у фінальных спаборніцтвах круглагадовай спартакіяды БДУ па 20 відах спорту прыняло ўдзел звыш 3500 студэнтаў. З 2013 года зборная каманда БДУ па баскетболе прымае ўдзел у Міжнароднай студэнцкай баскетбольнай лізе.
У 2013/2014 навуч. г. студэнтам БДУ прысвоена: 3 званні майстра спорту міжнароднага класа, 9 – майстра спорту Рэспублікі Беларусь, 11 – кандыдата ў майстры спорту. На чэмпіянатах свету, Еўропы, Сусветнай універсіядзе студэнтамі заваявана 16 медалёў, з іх: 8 залатых, 5 сярэбраных і 3 бронзавыя. Мужчынская каманда БДУ па баскетболе заняла 2 месца ў чэмпіянаце Рэспублікі Беларусь 2013/2014 (першая ліга).
Развіццё матэрыяльна-тэхнічнай базы
На дадзены момант забяспечанасць навучэнцаў месцамі ў інтэрнаце складае 57,3 % ад тых, хто мае патрэбу. Агульная колькасць такіх асоб складае 11 200 чалавек. Пасля ўводу ў эксплуатацыю інтэрната № 3 ступень забяспечанасці месцамі складзе 70,5 %.
У БДУ (без уліку юрыдычных асоб) маецца 4270 персанальных камп’ютараў. У навучальным працэсе выкарыстоўваецца 1860 камп’ютараў, у тым ліку 1290 камп’ютараў у складзе 94 камп’ютарных класаў. На адзін камп’ютар, які выкарыстоўваецца ў навучальным працэсе, прыходзіцца 8,7 студэнтаў дзённай формы навучання. У 2013 г. за сродкі бюджэту набыта 50 мабільных камп’ютараў – ноўтбукаў і камп’ютарныя класы на 128 працоўных месцаў.
Стратэгія развіцця БДУ
• Умацаванне пазіцый універсітэта ў сусветнай навукова-адукацыйнай прасторы.
• Удасканаленне кіравання ВНУ, кадравага забеспячэння, развіцця сістэмы павышэння кваліфікацыі супрацоўнікаў.
• Узмацненне ўдзелу студэнцкіх і іншых моладзевых арганізацый у прыняцці рашэнняў па ўдасканаленні навучальна-выхаваўчага і навукова-даследчага працэсаў.
• Распрацоўка і ўкараненне на аснове прынятай Канцэпцыі сучасных адукацыйных інфармацыйных і тэлекамунікацыйных тэхналогій, накіраваных на павышэнне якасці падрыхтоўкі спецыялістаў на ўсіх узроўнях.
• Пашырэнне спектра платных адукацыйных паслуг, уключаючы іх экспарт.
• Развіццё інавацыйнай дзейнасці і навуковых даследаванняў, нарошчванне аб’ёмаў выпуску навукаёмістай прадукцыі і яе экспарту.
• Пашырэнне сувязяў з іншымі адукацыйнымі і навуковымі ўстановамі, вытворчасцю.
• Актывізацыя выдавецкай дзейнасці, развіццё Электроннай бібліятэкі БДУ.
• Удасканаленне ідэалагічнай і выхаваўчай працы.
• Умацаванне матэрыяльна-тэхнічнай базы.