Траціна ўсіх адораных студэнтаў краіны навучаецца ў нашым універсітэце (+відэа)

Лаўрэаты спецыяльнага фонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь па сацыяльнай падтрымцы адораных навучэнцаў і студэнтаў з міністрам адукацыі. 2013г.

2015 год у Беларусі абвешчаны годам моладзі. Адпаведны ўказ Прэзідэнта нашай краіны прыняты ў мэтах развіцця творчага, навуковага і прафесійнага патэнцыялу моладзі, яе актыўнага прыцягнення да правядзення сацыяльна-эканамічных пераўтварэнняў у нашай краіне.

На этапе вышэйшай адукацыі менавіта сістэма НДРС накіравана на развіццё творчага, навуковага і прафесійнага патэнцыялу моладзі. Сапраўды, як абвяшчаюць нарма­тыўныя дакументы: «Навукова-даследчая праца студэнтаў (НДРС) з’яўляецца неад’емнай часткай адукацыйнага працэсу… Мэтай НДРС з’яўляецца стварэнне ўмоў для рэалізацыі творчых здоль­насцяў студэнтаў… павышэнне якасці падрыхтоўкі спецыялістаў з вышэйшай адукацыяй і развіццё навуковага патэнцыялу». На этапе НДРС ствараецца навуковы зачын для далейшага паспяховага навучання ў аспірантуры.
Арганізацыя НДРС з’яўляецца кампетэнцыяй прафесарска-вык­ладчыцкага складу, навуковых су­працоўнікаў, адміністрацыі навуковых і навукова-адукацыйных пад­раздзяленняў. Менавіта дзякуючы іх высілкам:
– За поспехі ў студэнцкай навуцы больш за 100 прадстаўнікоў БДУ штогод заахвочваюцца са сродкаў спецыяльнага фонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь па сацыяльнай падтрымцы адораных навучэнцаў і студэнтаў.
– Па заданнях ДПФД, ДПАФД, ДНТП, па планавых дзяржбюд­жэтных і гасдамоўных НДР у БДУ працуюць каля 2000 студэнтаў.
– Студэнцкая навука прыносіць у БДУ каля 1,5 млрд руб. (гранты рознага ўзроўню, прэміі за перамогі ў конкурсах навучэнцаў, навуковых кіраўнікоў і матэрыяльная падтрымка студэнцкіх лабараторый).
– У БДУ функцыянуе 41 студэнцкая навукова-даследчая лабар­аторыя (СНДЛ).
– СНДЛ БДУ 10 разоў заахво­чаны спецфондам Прэзідэнта РБ (рэкордна высокі паказчык у нашай краіне).
Адзначым найлепшых кіраўнікоў СНДЛ персанальна:
– Паўправадніковыя лазеры (ФРФКТ) – тройчы заахвочвалася са сродкаў спецфонду Прэзідэнта РБ, (кір. дацэнт Манак І. С., прафесар Афоненка А. А.),
– Камп’ютарны аналіз дадзеных і мадэляванне (ФПМІ) – тройчы заахвочвалася са сродкаў спецфонду Прэзідэнта РБ, (кір. дацэнт Малюгін У. І., член-кар. НАН Бе­ларусі Харын Ю. С.),
– Біяфізіка і клеткавыя тэхналогіі (фізфак, кір. акадэмік НАН Беларусі Чаранкевіч С. М., дацэнт Булай П. М.),
– Нелінейная дынаміка фізічных сістэм (фізфак, кір. дацэнт Бураў Л. І.),
– Мадыфікацыя ўласцівасцяў матэрыялаў (фізфак, кір. прафесар Углоў У. В., канд. фіз.-мат. навук Куляшоў А. К.),

Канд. фіз.-мат. навук Куляшоў А. К. у лабараторыі

– Фізіка-хімічныя параметры рэчываў і працэсаў (хімфак, кір. прафесар Блахін А. В.).
Нашы студэнты займаюцца навукай не толькі на факультэтах, але і ў навукова-даследчых інстытутах, цэнтрах, на навукова-інавацыйных прадпрыемствах.
Для павышэння эфектыўнасці студэнцкай навукі ў БДУ фар­міруецца і ўвесь час удасканаль­ваецца сістэма НДРС.

Што такое сістэма НДРС? Гэта цэлы комп­лекс мерапрыемстваў рознага характару, скіраваных на падтрымку і стымуляванне эфектыўнай працы ў навуцы маладых людзей і эфектыўнай працы навуковых кіраўнікоў; арганізацыя навуковых мерапрыемстваў, дзе студэнты ўніверсітэта змогуць прадставіць і апрабаваць свае напрацоўкі; выданне спецыялізаваных навуковых зборнікаў; фарміраванне нарма­тыўнага, метадычнага, інфарма­цыйнага поля і многае іншае. Усяго сістэма НДРС БДУ ўключае 13 кі­рункаў працы.
Фарміраванне і аптымізацыя сіс­­тэмы НДРС БДУ, сістэмы працы з інтэлектуальна адоранай моладдзю знаходзіцца ў кампетэнцыі прарэктара па навуковай рабоце, Галоўнага ўпраўлення навукі, са­вета па НДРСА БДУ.
Неабходна адзначыць, што сістэма НДРС БДУ з’яўляецца самай эфектыўнай у Рэспубліцы Беларусь. Гэты факт быў адзначаны Міністэрствам адукацыі пры ства­рэнні на базе БДУ ў 2006 годзе Рэспубліканскага метадычнага і інфармацыйна-аналітычнага цэнтра НДРС. Пра высокую эфек­тыўнасць сістэмы НДРС нашага ўніверсітэта можа сведчыць таксама той факт, што траціна ўсіх студэнтаў краіны, уключаных у рэспубліканскі банк дадзеных адоранай моладзі, навучаецца ў нашым універсітэце.За апошняе дзесяцігоддзе не было фактычна ніводнага года, каб сістэма НДРС нашага ўніверсітэта не ўзбага­чалася новымі навуковымі мера­пры­емствамі студэнтаў, новымі сістэмамі прэміявання найлепшых студэнтаў і іх навуковых кіраўнікоў. Фарміравалася і аптымізавалася нарматыўнае, метадычнае, інфар­мацыйнае поле НДРС.

З 2008 года на пачатак 2015 года
Колькасць дакладаў, зробленых студэнтамі (з удзелам студэнтаў) на навуковых канферэнцыях, павя­лічылася з 4311 да 5494.
Колькасць СНДЛ павялічылася з 26 да 41. Сярод прыродазнаўча­навуковых факультэтаў больш за ўсё СНДЛ (па 4 на кожным) на фізічным, хімічным, біялагічным факультэтах, а таксама на факультэце прыкладной матэматыкі і інфарматыкі. Сярод гуманітарных факультэтаў вылучаецца факультэт міжнародных адносін – 6 СНДЛ.
Колькасць навуковых публіка­цый, падрыхтаваных з удзелам студэнтаў, павялічылася з 1827 да 2758.
Колькасць удзельнікаў НДРС павялічылася з 5716 чалавек да 8546.
Адзначым некаторыя дасягненні НДРС у разрэзе падраздзяленняў.
Самы высокі працэнт удзелу студэнтаў дзённай формы навучання ў рэспубліканскім конкурсе навуковых прац студэнтаў на факультэце філасофіі і сацыяльных навук, фізічным, геаграфічным і біялагічным факультэтах.
Больш за ўсё дакладаў на штогадовай навуковай канферэнцыі студэнтаў і аспірантаў БДУ падрыхтавана (па выніках 2012–2014 гг.) навучэнцамі на факультэце міжна­родных адносін (1712), юрыдычным (891), філала­гічным факуль­тэтах (827).
Больш за ўсё па выніках 2012–2014 гг. пераможцаў конкурсу грантаў Міністэрства адукацыі Беларусі на фізічным (21), хімічным (11) факультэтах, па 5 грантаў выконвалася на факультэце радыё­фізікі і камп’ютарных тэхналогій, факультэце прыкладной матэма­тыкі і інфарматыкі, механіка-ма­тэматычным факультэце, геагра­фіч­ным факультэце.
Больш за ўсё па выніках 2012–2014 гг. пераможцаў конкурсу грантаў БДУ на фізічным (14), геаграфічным і хімічным (па 12) факультэтах, факультэце радыёфі­зікі і камп’ютарных тэхналогій і гістарычным факультэце (па 6), біялагічным факультэце (5).
Самы высокі працэнт удзелу студэнтаў у НДРС у Інстытуце тэа­логіі, на фізічным і філалагічным факультэтах, факультэце радыё­фізікі і камп’ютарных тэхналогій, факультэце прыкладной матэма­тыкі і інфарматыкі.
Як мы бачым, сістэма НДРС БДУ дынамічна развіваецца, аднак уяўляецца цалкам лагічным, што ў 2015 годзе (год моладзі) яна павінна атрымаць новы імпульс. У канцы мінулага года пачата фар­міраванне комплексу новых мера­прыемстваў студэнцкай навукі Белдзяржуніверсітэта.

Планам развіцця НДРС прадугледжаны:
Прапрацоўка пытання пра стварэнне студэнцкага навуковага грамадства ў БДУ, стварэнне іншых механізмаў, якія дазваляюць пашырыць удзел студэнтаў у арга­нізацыі студэнцкай навукі.
Правядзенне мерапрыемства «Запрашэнне ў свет навукі». Сустрэча кіраўніцтва БДУ і кіраўніцтва спецфонду Прэзідэнта РБ па сацыяльнай падтрымцы адораных навучэнцаў і студэнтаў з пер­шакурснікамі, уключанымі ў банк дадзеных адоранай моладзі, і іх куратарамі. Прызначэнне кура­тараў для першакурснікаў прадугледжана Указам Прэзідэнта РБ 26 красавіка 2010 г. № 199 «Пра некаторыя пытанні фарміравання, вя­дзення і выкарыстання банкаў да­дзеных адоранай і таленавітай моладзі». У рамках мерапрыемства першакурснікі будуць азнаёмлены з сістэмай арганізацыі студэнцкай навукі ў нашым уні­версітэце.
Арганізацыя экскурсій сту­дэнтаў і аспірантаў на інавацыйныя прадпрыемствы.
Падрыхтоўка навукова-папу­лярных відэалекцый вядучых наву­коўцаў БДУ (кіраўнікоў ці прад­стаўнікоў самых значных навуковых школ).
Падрыхтоўка відэаролікаў пра распрацоўкі, дасягненні, зробленыя ў рамках СНДЛ БДУ, іх раз­мяшчэнне на сайтах ГУН і НДРС.
Стварэнне новага конкурсу БДУ сярод навуковых гурткоў і многае іншае.
Сярод перспектыўных планаў развіцця НДРС адзначым стварэнне міжнароднага конкурсу навуковых прац студэнтаў з колькасцю краін-удзельніц больш за 10. Гэта нам дазволіць студэнтаў БДУ, якія перамаглі ў такім конкурсе, прапаноўваць на званне лаўрэата спецфонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь па сацыяльнай падтрымцы адораных навучэнцаў і сту­дэнтаў, а гэта магчымасць атрымання льготнага крэдыту на будаўніцтва жылля, новыя аргументы для прыцягнення моладзі ў навуку.
Напрыканцы дазвольце па­він­ша­ваць усіх студэнтаў, якія займаюцца навукай, іх навуковых кі­раў­нікоў з Днём беларускай навукі.
Аляксандр ЗАХАРАЎ, начальнік УПКВК ГУН