Напрыканцы мінулага года на базе Фундаментальнай бібліятэкі БДУ адбыўся семінар рэсурсаў Elsevie, на якім прагучалі рэкамендацыі аўтарам па падрыхтоўцы публікацыі ў міжнародных рэйтынгавых часопісах.
Былі разгледжаны пытанні падбору навуковага часопіса для публікацыі па тэме, рэйтынг і іншыя параметры, мова і склад навуковага артыкула, працэс адпраўкі і ўзаемадзеяння з рэдакцыяй, пытанні публікацыйнай этыкі. А таксама складаныя пытанні па Scopus. Выкарыстанне рэфератыўнай і аналітычнай базы дадзеных Scopus для аналізу навуковых тэндэнцый, выбару партнёраў для калабарацыі, падбору часопіса для публікацыі, працы з уласным профілем аўтара.
Андрэй Локцеў, кансультант па ключавых інфармацыйных рашэннях Elsevier, пазнаёміў публіку з базай дадзеных Scopus, з сайтам ScienceDirect і выдавецтвам Elsevier у цэлым. Адзначалася важнасць і неабходнасць сайта, бо ён з’яўляецца вядучай крыніцай і рэсурсам навуковых прац ва ўсіх галінах навукі ў свеце. На сайце размешчаны 23,9 % усіх апублікаваных навуковых артыкулаў. З дапамогай прэзентацый падрабязна разглядалася пытанне пра інавацыйнасць і як карыстацца ўсімі даступнымі прыладамі на сайце.
Але самае важнае для зацікаўленых – гэта рэкамендацыі Elsevier па падрыхтоўцы і публікацыі артыкулаў.
Рэкамендацыі па падрыхтоўцы і публікацыі артыкулаў
Першым чынам ставілася пытанне: навошта публікаваць? Адказы дакладчыка былі: часавая адзнака, пра першага аўтара, які зарэгістраваў навуковыя вынікі; рэцэнзаванне для забеспячэння цэласнасці і пэўнасці даследавання; забеспячэнне магчымасці падзяліцца навуковымі адкрыццямі і дакументаванне навуковага прагрэсу для будучых пакаленняў.
Затым разглядаўся падрабязна працэс выдання артыкула. Пасля таго, як аўтар падае заяўку на публікацыю, камісія вырашае, прыняць артыкул ці не. Пасля прыняцця артыкула адбываецца яго рэдагаванне, аўтарская праверка і падрыхтоўка да выдання.Затым застаецца толькі лога, нумарацыя старонак, стварэнне і падтрымка брэнда. Для больш паспяховай будучыні артыкула неабходна прапрацаваць назву публікацыі, рэзюмэ і выбар часопіса.
Наступнае пытанне, на якое павінен адказаць аўтар што, дзе і калі публікаваць?
- Вызначыцеся ці неабходна падзяляцца вашай працай праз публікацыю. Сюды ж уваходзіць актуальнасць і арыгінальнасць артыкула.
- Абярыце тып публікацыі. Даклад для канферэнцыі / паўнавартасны артыкул / арыгінальны артыкул / кароткае паведамленне / ліст / рэцэнзія / агляд.
- Падбярыце часопіс. Вывучыце магчымых “кандыдатаў” на http://www.elsevier.com/journalauthors/home . Так вы зможаце высветліць тэматыку і мэтавую аўдыторыю часопіса, які тып артыкулаў прымаецца, чытальнасць і рэйтынг выдання і бягучыя “гарачыя” тэмы (прагледзьце рэфераты апошняга выпуску). Нельга падаваць працу ў некалькі часопісаў адначасова.
- Зверыцца з кіраўніцтвам для аўтара (Guide for Authors).
Не трэба публікавацца, калі ваша праца: справаздача не мае навуковай цікавасці, састарэлая, дубляванне раней апублікаваных прац, з памылковым/недастасоўным заключэннем.
Не варта забываць пра спосаб доступу да часопіса: па падпісцы (публікацыя бясплатная), Open Access (публікацыя платная), Hybrid journal (бясплатная, але за плату можна перавесці артыкул у адкрыты доступ).
Для некаторых аўтараў важным з’яўляецца хуткасць разгляду, рэцэнзавання і рэдагавання артыкула. Рэдактары шматлікіх часопісаў прапануюць працэс “Хуткага адхілення” (Fast Rejection).
Напісанне і адпраўка артыкула
Тут важныя тры моманты: мова артыкула, структура, падрыхтоўка артыкула да адпраўкі.
У большай ступені артыкула публікуюцца на англійскай мове. Пажадана, пры недастатковых ведах мовы, паказаць артыкул спецыялісту. Можна скарыстацца прафесійным перакладам, рэдакцыяй (напр. Editorial Help, WebShop). Патрабаванні да навуковай мовы застаюцца такімі ж, як і да рускай: выразнасць, дакладнасць выказванняў і лаканічнасць.
Пішыце простымі і зразумелымі прапановамі. Пазбягайце выкарыстання залежнага стану, складаназалежных сказаў (e.g., “because…, so…”, “Although…,but…”), выкарыстання незнаёмых слоў, скарачэнняў, паменш прыслоўяў (However, In addition, Moreover) і слэнгу. Усе подпісы, як і тэкст, павінны быць на адной мове.
Паслядоўнасць развіцця тэмы ў працы варта па агульнай схеме: агульнае канкрэтнае – агульнае. Часцей пішуць у наступнай паслядоўнасці: малюнкі, схемы і табліцы; метады, вынікі і дыскусія; заключэнне і ўводзіны; рэферат і загаловак. Звярніце ўвагу на назву і рэзюмэ.
Важна:
Назва.
- Прыцягнуць увагу.
- Кароткі, інфарматыўны стыль.
- Дакладнасць і яго адлюстраванне зместу артыкула.
- Пазбягаць жарганізмаў і абрэвіятур.
- Абмеркаваць з суаўтарамі.
Рэзюмэ.
- Памятайце: гэта рэклама артыкула.
- Пішыце дакладна і па справе.
- Уплывае на чытанне і прыняцце артыкула.
- Сцісласць.
Вынікі.
- Выкарыстоўвайце для абагульнення дадзеных зразумелыя малюнкі і табліцы.
- Табліцы, малюнкі і тэкст не павінны дубляваць адзін аднаго.
- Назвы малюнкаў павінны мець самастойнае значэнне.
- Прадстаўленыя дадзеныя павінны паддавацца інтэрпрэтацыі.
Ухваленне ці адмова
Пасля падачы рэдактар вырашыць: “Accept”, “Accept with Revision (Minor or Major)”, ці “Reject” вашу працу і апавясціць вас. У выпадку адмовы не варта хвалявацца, а паспрабаваць зразумець “чаму” і ўважліва дапрацаваць артыкул. Існуе шэраг парушэнняў, пры якіх часопіс аўтаматычна адмаўляе: фабрыкацыя, фальсіфікацыя і плагіят. Таксама існуюць праблемы, звязаныя з самой публікацыяй: падаюцца артыкулы не па тэме, фармат не адпавядае, не падыходзяць (ці адсутнічаюць наогул) прапанаваныя рэцэнзенты, недастатковы ўзровень англійскай, падача адхіленага артыкула нанова без выпраўленняў. У сувязі з апошняй праблемай Андрэй Локцеў падказаў, што неабавязкова пасылаць адзін і той жа артыкул у адно выданне).
Пры выбары часопіса можна скарыстацца паслугай самога сайта journalfinder.elsevier.com і аўтаматычна падабраць сабе прыдатны часопіс. Або, калі вы захочаце, падбярыце выданне самі. Папрасіце дапамогі ў калегаў ці правядзіце пошук па базах дадзеных ScienceDirect, Scopus.
Працы, пералічаныя ў вашай бібліяграфіі, зарыентуюць вас у выбары часопіса. Таксама, калі ў вас ёсць перавага да пэўнага выдання, праверце, ці ёсць яно ў базе дадзеных. Велізарны плюс як для аўтара, так і для сайта – гэта магчымасць звязацца з аўтарам любой публікацыі, на якую вы спасылаецеся ў сваёй працы. Яго адрас падаецца асобным дакументам, разам з працай.
Любую дадатковую і карысную інфармацыю можна знайсці на сайтах, прадстаўленых у прэзентацыі Андрэя Локцева:
http://elib.bsu.by/files/World-class%20publication_2015.pdf
