Мы чакалі гэты дзень, і вось ён настаў. Дзень, калі ў цэнтры горада цягне звыклым дачным пахам смажанага мяса, дзень, калі, каб дабрацца дахаты, што знаходзіцца на супрацьлеглым баку дарогі, трэба заехаць у далёкі канец горада і адтуль вяртацца праз закуткі і двары, дзень, калі ў самы час пік вы можаце любавацца апусцелым метро. Знаёмы сцэнар, ці не так? І так паўтараецца з году ў год, нібы па-іншаму і быць не можа. Гэта як святы абрад, зацверджаны сотні, калі не тысячы гадоў таму.
Але жыццё дадзена нам толькі адзін раз. І было б па-дурному мець у ім аднолькавыя моманты. Таму мы вырашылі пайсці супраць стандартнага плана і стварыць свой неардынарны план мерапрыемстваў на Дзень Незалежнасці Рэспублікі Беларусь.
3 ліпеня, 9:00
Што можа быць выдатней, чым пачаць раніцу на свежым паветры на ўлонні прыроды? Вось і мы падумалі, што гэта добрая ідэя, і вырашылі пачаць наша альтэрнатыўнае святочнае шэсце з выставы «Арт-выспы», што знаходзяцца ў паркавай зоне пры Камсамольскім возеры.
Аднак гэта задача апынулася не самай лёгкай. Паказанае ў афішы месцазнаходжанне «Камсамольскае возера» прадугледжвала велізарную тэрыторыю, якую, каб абысці, трэба мець свабодным як мінімум паўдня. Не станавілася лягчэй і пасля роспытаў шматлікіх наведнікаў, якія толькі паказвалі рукой у сетку разгалінаваных сцяжынак са словамі: «Вам туды».
Але, пераадолеўшы тысячы паваротаў і хаваючыся ў выратавальным цені частых дрэў, мы ўсё-ткі знайшлі такія папулярныя ў аматараў свежага паветра і мастацтва інсталяцыі. Паралельна з гэтым мы вывучылі ўсю тэрыторыю парку з яго выспамі і пакуль ціхім павуціннем сцежак для прагулак.
11:00
Ранішні спакой быў парушаны раптоўнымі гучнымі выбухамі. І пакуль маладыя мамы дарэмна спрабавалі супакоіць дзяцей, якія спужана крычалі, нібы пачалася сапраўдная вайна, і растлумачыць ім, што гэта проста пастаноўка і баяцца няма чаго, у галаве пранеслася простае і сумнае: «Свята пачалося». Гэта значыла, што пара пакінуць дадзенае месца і перамясціцца на наступны пункт нашага маршруту.
Балазе, ён знаходзіўся адносна недалёка – у Палацы мастацтваў. Аднак гэта не перашкодзіла нам дабірацца да яго каля гадзіны, бо на час параду ўвесь рух быў спынены. А тым часам сонца станавілася ўсе ярчэйшым і слупок тэрмометра кожную хвіліну дэманстраваў новую тэмпературу, нібы лоты на аўкцыёне.
І вось ён – наш выратавальны пункт прызначэння. Тут, як ні дзіўна, мы таксама трапілі на выставу інсталяцый з флуарэсцэнтных нітак “Нить». Прахалода, цемра і спляценні тысячы неонавых нітак, быццам галінкі ў далёкіх джунглях, а таксама наяўнасць зручных мяккіх крэслаў – усё гэта агарнула супакоем, які быў так неабходны пасля перанесенага святочнага шуму.
«Вы яшчэ сюды ўвечары калі-небудзь вярніцеся, – параіла нам мілая прадавец квіткоў. – У такіх дэкарацыях, ды яшчэ і з моднай сярод вас, моладзі, музыкай, вашыя ўражанні будуць яшчэ больш моцнымі».
Аднак сёння вечарам мы туды не вернемся, бо ў нас зусім іншыя планы.
12:00
Горад павольна вяртаўся ў свой звыклы стан: на яшчэ нядаўна пустых вуліцах сталі з’яўляцца «радасныя» асобы гледачоў парадаў, асабістыя аўтамабілі і грамадскі транспарт зноў сталі гаспадарамі вуліц. І зноў унутры ўсё запатрабавала яднання з прыродай. На нашу ўдачу, побач знаходзіўся Батанічны сад, а там – сезон ружаў, які даў магчымасць кожнаму незалежна ад узросту і статусу, а таксама ад любові ці нелюбові да гэтых любімых у кожнай культуры кветак, адчуць сябе ненадоўга асобай царскай крыві з уласным палацам і казачным пахучым садам.
14:00
Час ужо быў далёка паабедзенны, пра што вырашыў нагадаць абураны адсутнасцю ўвагі арганізм. Але куды ж гэта пайсці, каб, як той казаў, быў і хлеб, і відовішча, і каб месца выбівалася з кананічнай праграмы святочных мерапрыемстваў? Правільна, на ўсім ўжо вядомую «Пешаходку», праграма якой абяцала добрую музыку, літаратурную асвету ў выглядзе чытання вершаў пад адкрытым небам, а вопыт паказваў наяўнасць сувенірных крам і шапікаў з ежай.
Але, як часам здараецца ў нашым жыцці, не можа ўсё заўсёды ісці добра. Вось і прырода ўспомніла пра гэта вялікае правіла, а яшчэ да яе нарэшце дайшлі запозненыя просьбы жыхароў сталіцы пра хоць невялікі, але дождж. І, мяркуючы па яго сіле, заяўкі на такую надвор’е былі разгледжаны і выкананы на месяц наперад. Пляцоўка перад Верхнім горадам апусцела. Толькі ў некаторых абароненых сценамі і дахамі месцах асабліва аптымістычныя выканаўцы давалі сваю праграму. Аднак такіх было няшмат. Мерапрыемства было сарванае.
А каля Палаца спорту тым часам нібы нічога і не адбылося: гэтак жа іграе музыка, гэтак жа гараць агні, і людзі працягваюць прыбываць туды. І тут варта было б здацца, прызнаць, што загадзя адпрацаваная праграма ўсё-такі больш эфектыўная ў арганізацыі вольнага часу. Ды і там, унізе, утульна, цёпла, нібы дома, на канапе, пад коўдрай і, магчыма, з верным сябрам- мурлыкам на каленях…
18:00
Менавіта гэта і было атрымана на летнім сезоне у — раптоўным выратаванні святочнага плана. Наведнікам музея тэма вусатых-паласатых любімцаў была прапанавана не толькі праз мноства карцін і статуэтак, але і непасрэдна праз катоў і кошак усіх колераў і парод, якія выконваюць у дадзенай установе ролю не столькі жывых “экспанатаў”, колькі паўнавартаснага персаналу. Для тых аматараў дадзенай тэматыкі, хто прыйшоў з дзецьмі, быў прапанаваны спецыяльны дзіцячы куток, дзе маленькія наведнікі мелі магчымасць атрымаць цікавую інфармацыю пра сваіх выхаванцаў і нават стварыць сваімі рукамі “экспанат” для міні-выставы “ Каты вачыма дзіцяці”. Аднак, кажучы па сакрэце, дарослыя таксама не саромеюцца карыстацца дадзенай магчымасцю.
І пакуль адзін з членаў незвычайнага персаналу – галоўны бухгалтар Рэд – супакойваў мяне сваім ціхім мурлыканнем, а я ўжо ўяўляла, як прыйдзецца апраўдвацца за сарваны матэрыял, на навінавую стужку прыйшла шчаслівая вестачка з Верхняга горада: канцэртам быць.
20:00
І вось пачалося тое, што было абяцана: гадзінны канцэрт пад адкрытым небам ля ратушы. Адсутнасць звыклага па вялікім пляцоўках накшталт Мінск-Арэны прапускнога кантролю, непасрэдная блізкасць гледачоў да сцэны – усё гэта стварыла ўтульную хатнюю атмасферу, калі людзі не дзеляцца на выканаўцаў і гледачоў, калі няма таго, хто забаўляе і забаўляецца – гэты драйв і задавальненне ад таго, што адбываецца, становяцца агульным.
І на гэтым ужо можна было б скончыць нашу гісторыю пра альтэрнатыўнае святкаванне 3 Ліпеня. Але якое ж свята без салюту? І, мабыць, гэта адзінае мерапрыемства з агульнапрынятага плана, якое мы не змаглі прапусціць.
Бо сёння гэта быў не проста святочны салют. Гэта быў салют, якім была адзначаны перамога над штодзённасцю і прадуманасцю. І нават калі штосьці пойдзе не па плане, не варта апускаць рукі. Толькі праз пошукі можна здабыць незабыўныя ўражанні ад, здавалася б, штодзённых рэчаў.
Ксенія АТРАШКЕВІЧ
Відэа:
Пра выставу інсталяцый з флуарэсцэнтных нітак “Нить»:
Адкрыццё “Музея ката”: