11 сакавіка вядомы беларускі вучоны, доктар сацыялагічных навук, прафесар кафедры сацыялогіі ФФСН Ларыса Цітарэнка адзначыла юбілей.
За яе плячыма вялікі шлях у навуцы і, па сутнасці, сусветнае прызнанне. Л. Р. Цітарэнка з’яўляецца ганаровым членам Міжнароднага таварыства адукацыі, мае заахвочванні ад Міжнароднай сацыялагічнай асацыяцыі, Міжнароднага інстытута сацыялогіі. Член рэдкалегіі і эксперт міжнародных часопісаў Social Space, Nationalities, Wagadu, Limes, International Sociology, італьянскага серыйнага выдання Studies on Europe and on the Global Society, расійскага «Часопіса сацыялогіі і сацыяльнай антрапалогіі», украінскага часопіса «Соціологічні студії» і рэдкалегіі маніторынгу Інстытута сацыялогіі НАН Украіны, а таксама навуковага часопіса БДУ «Сацыялогія». Ларыса Рыгораўна – лаўрэат навуковай прэміі імя У. І. Пічэты (2009), заслужаны работнік БДУ (2013).
Сфера навуковых інтарэсаў прафесара Л. Р. Цітарэнкі ўключае шмат сацыяльных праблем: моладзь, праца, выхаванне і адукацыя, каштоўнасці, экалогія, гендарная роўнасць, мадэрнізацыя і грамадзянская супольнасць. Тэмы даследаванняў таксама тычацца посткамуністычнай трансфармацыі, фарміравання грамадскай думкі, нацыянальнай ідэнтычнасці. Праблемамі працоўнай сферы займаецца з савецкага часу.
Л. Р. Цітарэнка мае вялікі досвед навуковай і педагагічнай працы за мяжой. Выкладала сацыялогію ў ЗША (1998–2000, 2006), Польшчы (2003–2005), Фінляндыі (2011–2012), больш за дзесяць гадоў дыстанцыйна вяла курс па сацыяльным кантролі на англійскай мове, сумесна з амерыканскім калегам прафесарам К. В. Літлам (SUNY). Ёю падрыхтаваны і апублікаваны аўтарскія курсы лекцый: «Гендарная сацыялогія», «Сацыялогія грамадскай думкі», «Сучасная заходняя сацыялогія», яна суаўтар падручнікаў, слоўнікаў, энцыклапедый па сацыялогіі ў Расіі і Беларусі. У 2000 г. выступала на навуковай секцыі пра жаночае лідарства Спецыяльнай сесіі ААН у Нью-Ёрку (даклад апублікаваны на англійскай мове асобным выданнем).
Прафесар Л. Р. Цітарэнка актыўна працуе ў навуцы. У савецкі час – лаўрэат Філасофскага таварыства СССР за найлепшую працу сярод маладых навукоўцаў, стыпендыят імя К. Маркса. У постсавецкі час двойчы атрымлівала стыпендыю Фулбрайта для даследаванняў у ЗША (1996, 2016), удзельнік міжнародных даследчых праектаў па Еўрапейскіх даследаваннях каштоўнасцяў, сацыялогіі працы, сацыялогіі моладзі, якасці жыцця, постсавецкай трансфармацыі, экалогіі, міграцыі і інш. Выканаўца і кіраўнік міжнародных і рэспубліканскіх навуковых праектаў, якія ажыццяўляліся па праграме INTAS, фонду «Капернік», 7-й Рамачнай праграме ЕС (FP-7), праектаў БРФФД, праектаў Міжнароднай фінансавай карпарацыі, Міжнароднага фонду электаральных даследаванняў, ЮНФПА, ЮНІСЕФ, Еўрапейскага парламента, Міністэрства адукацыі і НАН Беларусі. З’яўляецца нацыянальным каардынатарам па сувязях беларускіх навукоўцаў у галіне сацыяльных і гуманітарных навук з заходнімі навукоўцамі ў праграме Еўрасаюза «Гарызонт 2020», удзельнік чатырох праектаў па гэтай праграме (з 2008 г.).
Прафесар Л. Р. Цітарэнка – аўтар (суаўтар) больш чым 600 навуковых і навучальна-метадычных прац, выдадзеных на дзевяці мовах, у тым ліку 12 навучальных дапаможнікаў і 20 манаграфій. Апошнія па часе – сумесная манаграфія з А. А. Здравамыславай Sociology in Russia (Palgrave, 2017), і літаральна да юбілею ў БДУ выходзіць новая манаграфія Л. Р. Цітарэнкі «Парадоксы і павароты сучаснай сацыялогіі».
Пад навуковым кіраўніцтвам прафесара Л. Г. Цітарэнкі абаронены 14 кандыдацкіх дысертацый па сацыялагічных навуках. У рамках праграмы «Эразмус» выкладала студэнтам і магістрам у Фінляндыі і Турцыі. Выступала з лекцыямі ў шматлікіх краінах.
Віншуем!
Аляксандр ДАНІЛАЎ,
загадчык кафедры сацыялогіі