Яшчэ год назад я, абітурыентка БДУ, з дрыготкімі рукамі брала чужую ручку, каб напісаць заяву і запоўніць анкету для паступлення. Памятаю, як на сваё меркаванне штосьці скарачала, а потым перапісвала ўсё па некалькі разоў. Памятаю, як лічыла выніковую суму балаў, памятаю спалоханыя вочы мамы перад сумоўем.
І сёння я, студэнтка факультэта журналістыкі, працую ў прыёмнай камісіі “па той бок барыкады”.
Для таго, каб апынуцца ў месцы, дзе я сяджу і цяпер, трэба вывучыць сякую-такую інфармацыю пра паступленне і здаць залік. Пасля таго, як я паспяхова справілася з гэтымі заданнямі, нас выклікалі непасрэдна на будучае месца працы, выдалі бэйджы з імёнамі, праінструктавалі і адправілі па дамах, каб мы правялі свой апошні ў найбліжэйшы месяц вольны час.
Такім чынам, раніца дванаццатага ліпеня. Я адпраўляюся на прыпынак трамвая № 6, забыўшыся пра тое, што кантралёры ўжо год як ходзяць без формы і адзіны апазнавальны знак для “зайчыкаў” – той самы бэйджык, які я без задніх думак начапіла перад выхадам, і ўсю дарогу пужала людзей.
Калі я прыйшла на працоўнае месца – а прыйшла я за гадзіну да пачатку працы прыёмнай камісіі, каб дакладна не спазніцца – у мяне быў выбар: запаўняць анкеты за камп’ютарам ці ад рукі. Я абрала другі варыянт, бо баялася, што за машынай у мяне хутка стомяцца вочы. На мяне мае “калегі” паглядзелі даволі дзіўна, бо за камп’ютарам працаваць прасцей, ды і наогул сучасней гэта ўсё, чым мая “пісаніна”. Але маё сэрца адчувала, што я зрабіла ўсё правільна. Так і апынулася. Тыя, хто працаваў за камп’ютарам, былі ў прыярытэце, таму абітурыентаў у першую чаргу адпраўлялі менавіта туды, у выніку ў мяне хоць бы быў шанец паабедаць, у чатыры вечара, але шанец быў.
На гадзінах дзевяць раніцы, да мяне садзіцца першы абітурыент. Заяву ён напісаў толькі з пятага разу: будучыя студэнты злуюцца на нас, чаму мы прымушаем усё перапісваць. Мала хто разумее ў гэты момант, што, калі мы не адправім абітурыента падаваць дакументы з ідэальна правільна напісанай заявай, прыйдуць лаяцца ўжо на нас разам з гэтым самым выпускніком, які не хацеў нічога перапісваць.
План маёй працы быў такі: пакуль абітурыент піша заяву, я запаўняю анкету. Пазней я зразумела, што гэта бескарысна, таму што ўсё хвалююцца, не запамінаюць і пішуць па-свойму, не дапамагаў нават узор, які ляжыць на стале. Хвілінка статыстыкі: за ўвесь час прыёму на бюджэт я бачыла толькі двух абітурыентаў, у якіх не трэсліся рукі пры напісанні. Тут вось я і зразумела, што мой сур’ёзны твар людзей толькі прыгнятае, і пачала “забаўляцца”:
— Скажыце, у Вас быў дзень нараджэння ў 2016 годзе?
— Вось тут, у графе вынікаў ЦТ, мне пісаць 27 ці 72 балы?
— Такім чынам, пол мужчынскі, правільна? (Гляджу ва ўпор з каменным тварам секунд дзесяць).
У выніку з усмешкай сыходзілі амаль усе, я зразумела адно: чым меней пужлівая атмасфера ўжо ў самым пачатку падачы дакументаў, тым менш страху не паступіць.
Аднак былі моманты, калі мне здавалася, што абітурыент наогул не чытаў на сайце свайго факультэта, што неабходна для паступлення – прывяду некалькі прыкладаў:
— Такім чынам, Вы хочаце паступаць на філалагічны факультэт з сертыфікатам ЦТ па рускай мове ў сем балаў?
— Так, усё правільна.
Напэўна, усе ведаюць, што такое парог на ЦТ: па рускай мове ў тым выпадку, калі гэта першы профільны прадмет, парог складае 25 балаў.
Яшчэ адна сітуацыя:
— Вы мне далі толькі два сертыфікаты ЦТ, а на гістарычны факультэт патрэбны трэці.
— Як гэта так? Я не здаваў.
Было вельмі сумна глядзець на расчараваныя твары пры маёй адмове пісаць заяву, але я думаю, што гэтыя выпадкі выкліканы празмерным хваляваннем, а ў наступным годзе ўсё будзе добра.
Вынікі першых дзён: я пасадзіла голас. Размаўляць трэба было вельмі часта і вельмі шмат, таму што без належнага тлумачэння, што, дзе, як пісаць, даводзілася займацца перапісваннем, а з-за шуму, які ўвесь дзень пераследваў мяне, шэптам казаць сэнсу не было. Але ў гэтым ёсць свае плюсы: маё хобі спяваць прынесла свой плён, бо некалькі дзён мой голас суправаджала лёгкая і прыемная на слых хрыпата.
Нягледзячы на стомленасць і жаданне паспаць па раніцах, я прызвычаілася да думкі: чым раней я ўстану, тым большы шанец паспець нафарбавацца і выглядаць лепш, чым учора. На шляху суправаджэння людзей ад абітурыента да студэнта я сустрэла двух майстроў спорту, пераможцаў міжнародных алімпіяд, уладальнікаў сертыфікатаў з максімальным балам… І тут ува мне пасялілася пачуццё гонару, што такія разумныя дзеці выбіраюць менавіта БДУ. А значыць, яго нездарма лічаць самым лепшым універсітэтам краіны.
Аляксандра ПЕРАВОЗНІКАВА
