«Натхненне. Маладосць. Поспех» – такі лозунг Савета маладых навукоўцаў (СМН) БДУ. І варта адзначыць, ён цалкам адпавядае брэнду арганізацыі і асноўным задачам яе дзейнасці. Вось ужо амаль год СМН узначальвае Наталля АНЦУХ, дацэнт кафедры міжнароднага прыватнага і еўрапейскага права ФМА, кандыдат юрыдычных навук, дацэнт. Рэдакцыя даведалася ў Наталлі, якія падзеі ўжо ўвайшлі ў гісторыю СМН, а таксама спытала пра тое, як праводзяць заняткі маладыя навукоўцы ў БДУ.
Вектары дзейнасці
СМН БДУ
Дзейнасць СМН БДУ накіравана на павышэнне ролі маладых навукоўцаў у рашэнні актуальных задач, якія стаяць перад БДУ ў навукова-адукацыйнай, даследчай і інавацыйнай сферах. Працу савет вядзе па чатырох асноўных напрамках: далучэнне моладзі да навукі, міжнароднае супрацоўніцтва, а таксама пошук шляхоў найлепшай медыйнай прэзентацыі ўніверсітэцкай моладзі і камерцыялізацыя навуковай дзейнасці.
– З дапамогай распрацаванай медыястратэгіі (курыруе дадзены аспект дацэнт факультэта журналістыкі Алеся Кузьмінава) мы імкнёмся падтрымліваць пазітыўны імідж СМН, а таксама статус маладога навукоўца ў цэлым, – распавядае Наталля Анцух. – На адным з першых пасяджэнняў савета вырашылі, што СМН БДУ – гэта брэнд. Яго трэба папулярызаваць, таму ўжо ў самым пачатку працы мы падключылі нашу патэнцыйную аўдыторыю да распрацоўкі лагатыпа і слогана – правялі конкурс сярод навучэнцаў і супрацоўнікаў. Да нашай радасці, знайшлося больш за 30 удзельнікаў: свае ідэі прапанавалі студэнты, магістранты, аспіранты і выкладчыкі. Па выніках конкурсу была абрана канцэпцыя ад групы аўтараў. Цэнтр карпаратыўных камунікацый дапамог аформіць дызайн у адпаведнасці з брэндбукам БДУ.
У наш час пры падтрымцы Цэнтра карпаратыўных камунікацый распрацоўваецца візуальнае афармленне для сацыяльных сетак Facebook, «Укантакце» і Instagram. Па словах старшыні СМН, тры анлайн-платформы дапамогуць ахапіць вялікую аўдыторыю. Пасродкам гэтых інструментаў можна будзе паказаць, што ў свеце навукі адбываецца мноства арыгінальных падзей, а навукоўцы – гэта крэатыўныя і эрудзіраваныя людзі.
Яшчэ адзін праект маладых навукоўцаў, які рэалізуецца пры падтрымцы ЦКК, – «Навуковы мікрафон БДУ». У дадзены момант для яго рыхтуюцца ролікі ў выглядзе інтэрв’ю, у якіх героі распавядаюць пра свае навуковыя дасягненні, прыводзяць цікавыя факты пра сябе, дзеляцца планамі.
– Усё пачалося з думкі пра тое, што ў БДУ варта адкрыць пляцоўку для апрабацыі навуковых вынікаў, – працягвае Наталля. – Часам карысна выйсці за рамкі працы над тэмай і пачуць меркаванне збоку, бо гэта дае новы імпульс і натхненне для далейшых даследаванняў. «Навуковы мікрафон БДУ» закліканы даць маладым навукоўцам магчымасць не толькі прэзентаваць вынікі сваіх даследаванняў шырокай аўдыторыі, але і развіць навыкі публічнага выступлення, магчымасць знайсці суаўтараў. Паколькі на лекцыі навукоўцаў змогуць прыходзіць госці з усіх падраздзяленняў БДУ, хочацца, каб праект стаў стартам для міждысцыплінарных даследаванняў, каб навукоўцы з розных галін навукі змаглі папрацаваць разам.
Яшчэ адзін важны напрамак, над якім працуе СМН, – пошук варыянтаў камерцыялізацыі вынікаў даследаванняў. Пра гэта Наталля Анцух кажа так:
– Маладыя навукоўцы плануюць браць удзел у рацыянальным развіцці эканамічнай і прадпрымальніцкай дзейнасці Тэхнапарка БДУ. Мы задаліся пытаннем, якім чынам і якія праекты трэба ствараць, каб атрымліваць фінансавыя вынікі. У наш час прапрацоўваем пытанне пра стварэнне краўдфандынгавай платформы ў рамках праекта «Навуковы мікрафон БДУ», каб даць магчымасць калегам манетызаваць тыя навуковыя ідэі, пра якія яны кажуць.
Падзеі ў жыцці маладых
навукоўцаў за год
Наталля Анцух стала старшынёй СМН у канцы кастрычніка 2017 года. Па яе словах, пасля абнаўлення складу савета каманду згуртавала рэспубліканская падзея. Гаворка ідзе пра мерапрыемствы, прымеркаваныя да II З’езда навукоўцаў Рэспублікі Беларусь, якія праводзіліся ў лістападзе–снежні 2017 г.
– Агульная справа дала нам магчымасць адчуць сябе камандай, а згуртаваная праца з’яўляецца закладам поспеху ў любой сітуацыі, – кажа старшыня.
Увесну-ўлетку саветам было арганізавана некалькі адкрытых лекцый у БДУ. Абмяркоўваліся тэмы, звязаныя з інтэлектуальнай уласнасцю, тайм-менеджментам, быў прадстаўлены Instagram-праект «Фізіка для ўсіх».
Маладыя навукоўцы СМН БДУ выявілі сябе і за межамі краіны.
У прыватнасці, у якасці членаў Савета маладых навукоўцаў яны прадставілі даклады на «Другім Беларуска-пакістанскім форуме маладых навукоўцаў», міжнароднай канферэнцыі «Распаўсюджанне прынцыпаў талерантнасці, гуманізму і міралюбнасці ў моладзевым асяроддзі» ў Азербайджане.
Увосень плануецца правесці круглы стол на трэндавую тэму, звязаную з інавацыямі і ўстойлівым развіццём. У планах падрыхтаваць шэраг адкрытых лекцый, а яшчэ цыкл мерапрыемстваў для студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў па напісанні навуковых прац. Акрамя гэтага маладыя навукоўцы хочуць зрабіць праект па ландшафтным дызайне для галоўнага дворыка ВНУ.
Пра працу са студэнтамі
Навука, праца, сям’я – часта графік маладых навукоўцаў распісаны па хвілінах. Як эфектыўна выкарыстоўваць час, ведае старшыня савета Наталля Анцух. У свой час яна скончыла школу з залатым медалём, ФМА з адзнакай і была ўзнагароджана дыпломам БДУ «Найлепшы выпускнік 2007 года».
– За вобразам маладога навукоўца стаіць каласальная праца. Каб дасягнуць добрых навуковых вынікаў, трэба шмат часу прысвяціць пытанню, якое вывучаеш, – дзеліцца меркаваннем Наталля.
Наталля з’яўляецца аўтарам больш чым 80 навуковых прац у галіне сямейнага, медыцынскага і міжнароднага прыватнага права, сярод якіх ёсць дапаможнік для магістрантаў і манаграфіі (як аднаасобныя, так і калектыўныя). За цыкл навуковых прац у галіне параўнальнага і міжнароднага сямейнага права ў 2017 годзе была ганаравана прэміі імя У. І. Пічэты ў намінацыі «Навука» (кандыдаты навук да 35 гадоў).
– Цяпер рыхтуюся да паступлення ў вочную дактарантуру. Я вывучаю праблемы прававога забеспячэння міжнароднага медыцынскага турызму, планую даследаваць дадзены напрамак у доктарскай дысертацыі, – распавядае яна пра свае мэты.
Заняткі Наталля праводзіць з прымяненнем інтэрактыўных формаў навучання, выкарыстоўвае ІТ-тэхналогіі для падачы матэрыялу студэнтам і магістрантам.
– Мне падабаецца заходзіць у аўдыторыю, калі ў студэнтаў гараць вочы, калі ўсе прыходзяць на заняткі, ведаючы, што будзе цікава. Імкнуся правесці заняткі так, каб у студэнтаў было жаданне працягнуць вывучаць разгледжаныя пытанні самастойна. Бо галоўнае – гэта навучыць вучыцца, каб студэнты маглі ў будучыні вырашыць любую пастаўленую перад імі задачу, – распавядае Наталля. – З калегамі дадаткова праводзім гурткі па сямейным і міжнародным прыватным праве, каб дапамагчы студэнтам разабрацца ва ўсіх тонкасцях. На заняткі запрашаем юрыстаў-практыкаў, каб яны падзяліліся сваім досведам працы.
Старшыня СМН лічыць, што схільнасць да навукі ў студэнта можна разглядзець ужо на першых курсах:
– Як навуковы кіраўнік, імкнуся максімальна зразумела растлумачыць студэнтам і магістрантам, як працаваць з навуковым матэрыялам. Радуе, што яны прыслухоўваюцца і пасля годна абараняюць курсавыя, дыпломныя і магістарскія працы. Заўсёды падказваю, калі ў БДУ праводзяцца конкурсы, навуковыя канферэнцыі і іншыя мерапрыемствы, дзе хлопцы і дзяўчаты могуць сябе выявіць.
Наталля з цеплынёй успамінае ўдзельнікаў праекта «Студэнт на тыдзень БДУ». Яны зазірнулі да яе на заняткі па парадзе студэнтаў, а на наступны дзень усім складам прыйшлі да яе яшчэ і на гурток.
Як патрапіць у Савет
маладых навукоўцаў?
У склад СМН БДУ ўваходзяць старшыні саветаў маладых навукоўцаў падраздзяленняў (факультэтаў, інстытутаў). На сёння гэта калектыў з 22 чалавек.
У сваю чаргу савет падраздзялення складаецца з маладых навукоўцаў, якія тут працуюць на кафедрах, у лабараторыях. Да дзейнасці гэтай арганізацыі таксама прыцягваюцца аспіранты і магістранты.
Што да ўзроставых рамак, то членамі Савета маладых навукоўцаў могуць быць выкладчыкі і навуковыя работнікі ва ўзросце да 35 гадоў, дактаранты да 40 гадоў, са ступенню доктара навук да 45 гадоў.
– Мы заўсёды рады бачыць сярод членаў савета ініцыятыўных і крэатыўных супрацоўнікаў БДУ, якія разумеюць, што СМН БДУ – гэта грамадскі орган, які патрабуе актыўнага ўдзелу і ўмення працаваць у камандзе.
Савет маладых навукоўцаў выказвае падзяку кіраўніцтву ўніверсітэта за падтрымку нашых ініцыятыў, плённае супрацоўніцтва па ключавых напрамках дзейнасці савета, садзейнічанне ў самарэалізацыі ўніверсітэцкай моладзі.
Гутарыла
Алена ЛЯЎШЭНЯ