Аднак свет уладкаваны так, што чалавек, што б ён ні рабіў, заўсёды падпарадкоўваецца пэўным правілам паводзінаў. Космас не выключэнне. Таму ўсё, што звязана з космасам, тычыцца не толькі аэракасмічных тэхналогій і стварэння касмічных аб’ектаў, але і правілаў, якія рэгулююць дзейнасць дзяржаў і міжнародных арганізацый, звязаную з асваеннем космасу. У 2018 г. космас стаў бліжэйшы для ўніверсітэта і краіны дзякуючы сапраўдным касмічным людзям, якія працуюць і вучацца ў БДУ. Сінергетычны эфект рэсурсаў дзвюх кафедраў БДУ ў “асваенні” космасу – кафедры фізікі і аэракасмічных тэхналогій і кафедры міжнароднага права – паказаў неверагодны навуковы і адукацыйны патэнцыял універсітэта.
Міжнароднае касмічнае права – вельмі маладая галіна міжнароднага права, днём яе нараджэння лічыцца 4 кастрычніка 1957 года, калі ў космас быў запушчаны першы штучны спадарожнік Зямлі. Дадзеная галіна міжнароднага права ахоплівае пытанні прававога рэгулявання парадку запуску касмічных аб’ектаў і іх рэгістрацыі, вызначэнне юрысдыкцыі, пакрыцця шкоды ад касмічнай дзейнасці, свабоды навуковых даследаванняў у касмічнай прасторы і шматлікія іншыя пытанні, звязаныя з прававым рэгуляванні выкарыстання касмічнай прасторы ў мірных мэтах.Што ж змянілася за 60 гадоў? Ці паспела міжнароднае касмічнае права “пасталець”? Якія задачы яму трэба вырашаць у новым тысячагоддзі? Для таго, каб адказаць на гэтыя пытанні, разабрацца ва ўсіх тонкасцях прававога рэгулявання асваення космасу, а таксама для папулярызацыі міжнароднага касмічнага права студэнтка чацвёртага курса спецыяльнасці “міжнароднае права” ФМА Алена Лаўрэнава і магістрант ФМА спецыяльнасці “юрыспрудэнцыя” Дар’я Богдан пры падтрымцы кафедры міжнароднага права ФМА БДУ ў лістападзе–снежні 2018 г. арганізавалі і правялі першую школу па міжнародным касмічным праве БДУ.
На далейшае “асваенне космасу”, папулярызацыю ведаў пра міжнароднае касмічнае права праз арганізацыю школы дзяўчат натхніла іх першая і вельмі плённая “сустрэча з космасам” – іх перамогі на прэстыжным міжнародным спаборніцтве па міжнародным касмічным праве. У красавіку–кастрычніку 2018 г. А. Лаўрэнава і Д. Богдан дамагліся сапраўды “касмічных” вынікаў на конкурсе па міжнародным касмічным праве імя М. Лахса, заваяваўшы тытул чэмпіёна Еўропы на рэгіянальным еўрапейскім раўндзе (красавік 2018 г.) і атрымаўшы на сусветным фінале конкурсу (2–4 кастрычніка 2018 г.) прыз Best memorials, які азначае, што пісьмовая пазіцыя нашай каманды (і за істца, і за адказчыка) была прызнана найлепшай у свеце. Трэнерам каманды выступіла старшы выкладчык кафедры міжнароднага права ФМА БДУ Кацярына Кузняцова, памочнікам трэнера – выпускніца спецыяльнасці “міжнароднае права” 2017 года Таццяна Зінякова.
Школа па міжнародным касмічным праве – гэта ўнікальны студэнцкі праект, які падарыў магчымасць усім ахвотнікам у БДУ на працягу 4 тыдняў (з 10 лістапада па 1 снежня 2018 г.) знаёміцца з найбольш актуальнымі праблемамі міжнароднага касмічнага права. Цікава адзначыць, што сярод 28 слухачоў школы, нароўні са студэнтамі, магістрантамі і аспірантамі, былі і выкладчыкі БДУ. Пры гэтым для ўдзелу ў школе зарэгістраваліся не толькі юрысты, але і прадстаўнікі іншых факультэтаў – ФФСН, геаграфічнага, хімічнага, факультэта прыкладной матэматыкі і інфарматыкі, факультэта сацыякультурных камунікацый. Гэта паказвае неабходнасць далейшай папулярызацыі гэтай тэмы. У рамках школы была арганізавана скайп-лекцыя Кацярыны Далдырынай – юрыста італьянскай кампаніі D-Orbit, якая займаецца прапановай паслуг і прадуктаў для эфектыўнага арбітальнага кіравання спадарожнікамі. Кацярына распавяла слухачам школы пра прававыя аспекты камерцыялізацыі выкарыстання касмічнай прасторы.
Было б няправільным не сустрэцца дзвюм “камандам” БДУ, якія працуюць з космасам кожны ў сваёй сферы. Тым больш што, распрацоўваючы юрыдычную аргументацыю па гіпатэтычнай справе і праводзячы трэнінгі ў рамках школы, дзяўчатам было вельмі цікава даведацца, а як у рэальнасці праходзіць штодзённая праца па кіраванні спадарожнікам, размешчаным на арбіце? Што ён сабой уяўляе? Як адбываўся яго запуск? У чым яго прызначэнне? На гэтыя і іншыя пытанні ім адказалі стваральнікі першага спадарожніка БДУ. 20 снежня 2018 г. прафесар У. А. Саечнікаў, навуковы кіраўнік цэнтра аэракасмічнай адукацыі БДУ, загадчык кафедры фізікі і аэракасмічных тэхналогій факультэта радыёфізікі і камп’ютарных тэхналогій, правёў найцікавейшую экскурсію па цэнтры кіравання палётамі для каманды “касмічных” юрыстаў і загадчыцы кафедры міжнароднага права ФМА дацэнта К. А. Дзяйкала. Уладзімір Аляксеевіч падрабязна распавёў і паказаў, як ствараўся BSUSat-1, як адбываўся яго запуск, як адсочваецца яго палёт, а таксама пра цяжкасці (у тым ліку і юрыдычнага характару), з якімі прыйшлося сутыкнуцца пры транспартаванні спадарожніка да месца запуску і афармленні ўсіх неабходных дакументаў.
“Космас побач” – дэвіз першай школы па міжнародным касмічным праве БДУ. І калі скласці ўсе знакавыя для Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта “касмічныя” падзеі 2018 г., можна фізічна адчуць гэтыя словы. Зусім побач з вамі вучацца і працуюць сапраўдныя касмічныя людзі, здольныя канструяваць спадарожнікі і распрацоўваць найлепшую ў свеце юрыдычную аргументацыю па міжнародным касмічным праве. Хай пакуль па гіпатэтычнай навучальнай справе, але хто ведае… Космас жа побач!