Бадай, жнівень – адзін з самых напружаных месяцаў у працы студэнцкага гарадка. Бо зусім хутка калідоры інтэрнатаў напоўняцца толькі што прыбылымі студэнтамі. У прыёмнай час ад часу звініць тэлефон, кожны хоча даведацца, ці атрымае ён запаветны пакой. Намеснік прарэктара па вучэбна-выхаваўчай рабоце і сацыяльных пытаннях Міхаіл ЧАРАПЕННІКАЎ паразмаўляў і з намі.
Намеснік прарэктара па вучэбна-выхаваўчай рабоце і сацыяльных пытаннях Міхаіл ЧАРАПЕННІКАЎ
– Што можна сказаць пра засяленне–2015?
– За апошнія 5 гадоў гэта самы высокі працэнт забеспячэння. Усе 9 інтэрнатаў (8 тыс. месцаў) уведзеныя ў працу. А значыць, каля 72 % ад усіх, хто мае патрэбу, мы зможам размясціць. Вядома, такі вынік радуе. На дасягнутым БДУ спыняцца не збіраецца. У комплексе «Студэнцкая вёска» будуецца яшчэ адзін інтэрнат на 1800 месцаў. Магчыма, у будучыні там змогуць размясціцца і нашы студэнты. А ў 2017 г. плануем забяспечыць усіх ахвотных, з прычыны невялікага школьнага выпуску.
Традыцыйна адмысловая ўвага надаецца першаму курсу. Студэнты прыродазнаўчанавуковых спецыяльнасцяў засяляюцца на 100 %, гуманітарных – на 80 %.
Дарэчы, з гэтага года ёсць навіна: рассыланне апавяшчэнняў аб наяўнасці месцаў па электроннай пошце. Так што самы правільны варыянт – дачакацца ліста. Асабліва нецярплівыя могуць даведацца інфармацыю на сайце student.bsu.by. Калі месца не дадзена – БДУ прапануе варыянт наймання жылля.
– Ці трэба імкнуцца да поўнага ўкамплектавання інтэрнатаў іншагароднімі студэнтамі? Ці ёсць у гэтым сэнс?
– Вядома, хацелася б прыйсці да такога. У сем’ях перыядычна ўзнікаюць фінансавыя праблемы, а наяўнасць інтэрната застаецца важным фактарам, які можа падтрымаць. Часам аказваецца так, што платніку-мінчаніну па сутнасці вучыцца танней, чым бюджэтніку, які здымае жыллё.
Сацыяльная скіраванасць і падтрымка ў гэтым пытанні з’яўляюцца адметнымі рысамі нашай дзяржавы. Замежныя ВНУ пайшлі па іншым шляху. Цэннік на арэнду жылля зраўняўся з цэннікам пражывання ў інтэрнаце. І тады ўніверсітэты вельмі проста забяспечылі сабе ўкамплектаванне на 100 %. Паменшылася колькасць ахвотных, бо койка-месца ў блоку не параўнаецца з пакоем у кватэры.
Пазіцыя БДУ такая: максімальна высокі працэнт забеспячэння тых, хто мае патрэбу, які можа сабе дазволіць універсітэт на дадзеным этапе эканамічнага развіцця дзяржавы. А таксама правільны, адкрыты і зразумелы механізм па засяленні. Каб людзі разумелі, чаму аднаму далі месца, а іншаму – не. На мой погляд, павінна заставацца канкурэнцыя, у першую чаргу звязаная з поспехамі ў навучанні.
Дарэчы, па ступені незадаволенасці хачу сказаць, што чым ніжэйшы працэнт забеспячэння, тым менш незадаволеных, чым вышэйшы – тым больш хлопцаў і дзяўчат прыходзіць з скаргамі. Калі месцаў мала, усе разумеюць: пакоі дастануцца самым лепшым. А вось калі трое з чацвярых заселеныя, пачынаюцца крыўды…
Падводзячы вынік вышэйсказанаму, адзначу, што трэба імкнуцца да поўнага ўкамплектавання, але, на мой погляд, гэта не з’яўляецца абавязальніцтвам універсітэта або дзяржавы.
– Скончаная глабальная дзейнасць па будаўніцтве і рамонце інтэрнатаў. Чаго чакаць у далейшым?
– Сапраўды, можна падвесці нейкую рысу. Усё, што планавалі, зроблена, пабудавана і капітальна адрамантавана. Інтэрнаты сталі істотна лепш выглядаць.
Важным аспектам застаецца захаванне таго, што маем. Шмат залежыць і ад саміх тых, хто там пражывае. Фарбаваць і тынкаваць можна вечна. Да прыкладу, у інтэрнаце № 5 капітальны рамонт быў зроблены ў 1995 годзе. 20 гадоў прайшло, яго зноў можна рамантаваць. Так што ёсць чым заняцца ў найбліжэйшыя гады. А сказаць, што дзяржава павінна будаваць адзін будынак за другім – нельга, гэта абыходзіцца ў 15 мільёнаў долараў за 1000 месцаў. Можна гэтыя грошы, напрыклад, укласці ў навучальны працэс, развіццё навуковай базы ВНУ.
– У 1985 годзе быў уведзены ў эксплуатацыю восьмы інтэрнат, які ў далейшым стаў домам для супрацоўнікаў універсітэта. Наколькі ён запатрабаваны? У якім стане знаходзіцца?
– БДУ – адзіная ВНУ ў Мінску, якая мае месцы для пражывання супрацоўнікаў. У першую чаргу «васьмёрка» даецца тым, хто паспяхова скончыў аспірантуру. Усяго там 400 месцаў, у пакоях пражываюць цэлымі сем’ямі.
Сёння 8-ы інтэрнат заселены цалкам. Больш за тое, ёсць яшчэ чарга з 90 супрацоўнікаў, якія жадаюць туды патрапіць. Зараз, дзякуючы арэнднаму жыллю і дапамозе ўніверсітэта ў будаўніцтве ўласнага, яна скарацілася. 8-ы інтэрнат па дамове выдаецца на ўвесь час працы і пражывання, пакуль супрацоўнік не пабудуе кватэру. Рух такой чаргі наогул нельга спрагназаваць.
Хацелася б пачаць капітальны рамонт, але зрабіць яго ў месцы, дзе асноўная маса жыхароў – сем’і з маленькімі дзецьмі, вельмі ня- проста. Неабходна супрацоўнікаў перасяліць, а дзяцей перавесці ў іншыя школы, сады. І тым не менш, у планах у нас замена вокнаў і цеплавая рэабілітацыя. Варта адзначыць, што сам будынак у добрым стане. З прычыны таго, што супрацоўнікі жывуць даўжэй і акуратней, да рэчаў ставяцца больш беражліва, чым студэнты, якія заехалі на адзін год.
– Міхаіл Барысавіч, а з якімі пытаннямі да Вас часцей за ўсё звяртаюцца студэнты?
– Супрацоўнікі студэнцкага гарадка імкнуцца быць адкрытымі для ўсіх студэнтаў, мы ёсць ва ўсіх сацыяльных сетках. Імкнёмся адказваць на самыя складаныя пытанні і вырашаць кожную праблему. Радуе, што саміх скаргаў не вельмі шмат, а самыя актыўныя жыхары гарадка звяртаюцца з простымі і крэатыўнымі ідэямі, знаходзячы выхад з няпростай сітуацыі.
Прыходзяць людзі з рознымі просьбамі. У другой палове лета самае распаўсюджанае пытанне пра наяўнасць месцаў у інтэрнатах. Некаторыя скардзяцца на адсутнасць абменнага пункта. Некаторыя хочуць павялічыць плошчу аўтапаркоўкі. Бываюць і нейкія тэхнічныя накладкі. Да прыкладу, калі няма гарачай вады, высвятляем для пачатку, у якім інтэрнаце і канкрэтным блоку. А сёння раніцай патэлефанавалі са скаргай, што ў адзін пакой з дзяўчатамі засялілі хлопца…
І ўсё ж не варта тэлефанаваць адразу або пісаць адразу ў адміністрацыю студгарадка, як толькі зламаўся, да прыкладу, замок. Праблему прасцей і хутчэй вырашыць, спусціўшыся на першы паверх свайго інтэрната і пакінуўшы заяўку ў «журнале сталяра».
– Якую параду Вы можаце даць учарашнім школьнікам?
– Будзьце актыўнымі, адважвайцеся і спрабуйце. З уласнага досведу магу сказаць, што сапраўдным студэнтам становішся, жывучы ў інтэрнаце. Мінчане адкрыта зайздросцілі статусу іншагародняга, нашай волі і прыгодам.
На жаль, інтэрнаты кватэрнага тыпу памяншаюць зносіны паміж студэнтамі. Ды і самі студэнты адзначаюць, што ўжо не ведаюць суседа нават па блоку. У больш старых інтэрнатах, калідорнага тыпу (у нас іх два – № 5 і № 6) – агульная кухня і душ на паверсе. Хай умовы не такія добрыя, але жыць весялей, з’яўляецца шмат сяброў і знаёмых. Так што не замыкайцеся ў сябе ў пакоях!
– У студгарадку праводзіцца вялікая колькасць мерапрыемстваў. Ці ёсць адмысловыя праграмы па арганізацыі вольнага часу замежнікаў?
– Замежныя студэнты валодаюць іншай ментальнасцю, верай, поглядамі на жыццё. Тое, што падаецца простым і зразумелым беларусу, не так проста і зразумела будзе ім. У нас ёсць асобная сумесная з псіхалагічнай службай праграма па падтрымцы такіх студэнтаў. Вялікая частка замежнікаў усё ж рускамоўная. А з хлопцамі і дзяўчатамі, якія валодаюць рускай мовай у поўным аб’ёме, працаваць істотна прасцей.
Але, як паказвае практыка, самы лепшы варыянт – засяленне замежніка з беларусамі. Па-першае, ён істотна хутчэй адаптуецца да мовы, да пытанняў культуры, і больш за тое – вельмі актыўна прадстаўляе ўласную радзіму. Таму замежнікі з асаблівай стараннасцю ўдзельнічаюць у розных конкурсах і фэстах, паказваючы нацыянальную культуру, кухню, танцы. Дарэчы, беларусы часцяком таксама вельмі задаволеныя такімі суседзямі. Гэта магчымасць даведацца нешта абсалютна новае.
– Міхаіл Барысавіч, а што Вам больш за ўсё запомнілася за час працы ў студгарадку?
– Гэтае пытанне задаюць даволі часта, яно для мяне самае складанае. На яго няма адказу… Запомніліся ўсе дні, з таго моманту, як я ў жніўні 1995 г. пераступіў парог другога інтэрната юным першакурснікам. Я, па сутнасці, і не развітваўся са студгарадком. Для мяне, як і для большасці, хто тут працуе і, спадзяюся, жыве, гэта дом, сям’я і жыццё…
Гутарыла Таццяна МОРАВА
